Kênh mới về văn học

TS giáo dục, nhà thơ Nguyễn Thụy Anh bày tỏ xúc động khi được mời nói chuyện về thơ mùa thu của Lưu Quang Vũ. Trong buổi nói chuyện của kênh phát thanh Trạm Radio, bà Thụy Anh chia sẻ rất nhiều thông tin để thính giả có thể hình dung về Lưu Quang Vũ, về thơ tình của ông. Chẳng hạn, nhà thơ Nguyễn Thụy Anh nói về những bức thư Lưu Quang Vũ viết cho nữ sĩ Xuân Quỳnh, trong dịp đi công tác TP.HCM. “Các bạn đề nghị tôi chia sẻ về thơ Lưu Quang Vũ. Tôi thấy các bạn còn trẻ nhưng lại rất nhiệt tình với văn chương, đó là điều rất đáng quý. Trạm Radio là một kênh mà người ta có thể nói về văn chương thật lòng mình, thời gian dài rộng để có thể tâm tình theo kiểu cá nhân riêng tư. Đó cũng là kênh các bạn trẻ  có thể tiếp cận”, nhà thơ Thụy Anh nói.

Chúng tôi hy vọng không gian này sẽ dành cho đọc/viết những thứ khiến mình vui, những thứ khiến mình thích để chia sẻ với các bạn bè trong sự đọc TS văn học Nguyễn Quyên

Trạm Radio là một kênh truyền thanh do Hà Trang, một du học sinh về nghệ thuật tại Mỹ, kết hợp với bạn bè thực hiện. Ở đó, các tác giả, tác phẩm văn học nghệ thuật được giới thiệu đều đặn. Mỗi tác giả có thể có nhiều số radio để giới thiệu. Chẳng hạn, nhà thơ Chế Lan Viên có các số: Chế Lan Viên - Muôn vui tươi nhắc mãi vẻ điêu tàn, Chế Lan Viên - Thơ đọng bể sâu, Chế Lan Viên - Tinh hoa trên những mùa suy tưởng. Nhà văn Nhật Bản Murakami Haruki có các số: Murakami - Tình dục và bản tính con người, Murakami - Scheherazade. Các tác phẩm của những tác giả trên cũng được trích đọc.

Nếu như Trạm Radio là một kênh truyền thanh được phát trên nền tảng YouTube, Spotify... thì Bên phía nhà Z lại là một kênh với các bài viết về văn học. Có thể tìm thấy địa chỉ này trên cả Facebook Bên phía nhà Z lẫn trang mạng ở địa chỉ https://zzzreview.com/. Bên phía nhà Z do hai người cầm trịch nội dung: TS văn học Nguyễn Quyên và Th.S văn học Nguyễn An Lý. “Kênh của chúng tôi dành cho những người đọc văn học bình thường. Còn Bên phía nhà Z, những người đọc văn học có nền tảng tốt sẽ phù hợp hơn”, sáng lập viên Hà Trang của Trạm Radio nói.

TS Nguyễn Quyên cho biết zzzreview ra đời năm 2018 tiếp nối sự hiện diện thành công của Bên phía nhà Z. Họ và bạn bè cùng nhau điểm các tác phẩm theo lịch mỗi quý một số, cố gắng theo dòng thời sự xuất bản trong nước. “Chúng tôi hy vọng không gian này sẽ dành cho đọc/viết những thứ khiến mình vui, những thứ khiến mình thích để chia sẻ với các bạn bè trong sự đọc, chứ không phải băn khoăn vạn vấn đề thực tiễn, mà cao nhất là “liệu có mua được hem, bán có ai mua hem”, bà Quyên cho biết.

Hiện tại, việc duy trì các kênh văn học này đều phụ thuộc vào niềm say mê của người sáng lập. Cũng nhờ sự say mê đó, họ thu hút được các cộng tác viên cùng làm việc với mình. Bà Quyên cho biết việc viết bài giới thiệu sách văn học được người tham gia thực hiện trên tinh thần… kiếm bạn cùng chơi. “Trong tương lai có thể thấy các cộng tác viên vẫn không có thù lao, nhưng thỉnh thoảng sẽ thấy cuốn sách tặng nào đó “rơi bộp” trước nhà. Và khi nào có dịp gặp nhau thì xin được mời... cốc nước mía”, bà Quyên nói. Hà Trang cũng cho biết món quà mà Trạm Radio có thể trao tặng các khách mời cũng là sách.

Nếu như Bên phía nhà Z có các cộng tác viên bạn bè thì Trạm Radio mời rất nhiều cộng tác viên văn học theo cách không biên giới. Có những người nghiên cứu văn học chuyên nghiệp, đã có tên tuổi như nhà nghiên cứu - TS Mai Anh Tuấn, TS Trần Ngọc Hiếu... Cũng có những người rất trẻ, đang là sinh viên đại học nhưng yêu văn học và muốn chia sẻ tình yêu văn học. “Tôi nghĩ việc mời những người trẻ chia sẻ về văn học khiến các tác phẩm gần gũi hơn. Tôi cũng muốn việc chia sẻ về văn học được nhiều lứa tuổi thực hành”, Hà Trang nói.

ZzzReview có nhiều bài viết nóng. Chẳng hạn, bài Sản xuất sự yên tâm: Về một phê bình thù tạc đưa ra quan điểm về sự giúp đỡ của nhà phê bình khi điểm sách của văn hữu. Sự giúp đỡ này thể hiện qua việc khen ngợi nhưng khéo léo ẩn sau một giọng điệu cay đắng, bùi ngùi và khẳng định một tác phẩm nào đó thật ám ảnh... Các bài viết nóng này được tập trung trong mục Tự dưng nó hot. “Phản hồi sẽ hiện ra ở dạng chia sẻ và khen bài hay. Đến giờ thì phản hồi tương đối tích cực”, bà Nguyễn Quyên cho biết.

Trong khi đó, Hà Trang cho biết sẽ tiếp tục theo đuổi việc giới thiệu văn học để văn học gần với đời sống hơn. “Cái mà chúng tôi muốn hướng tới là người đọc thấy văn học gắn liền với đời sống. Khi người ta thấy thế thì tự người ta tìm và đọc văn học thôi. Các nhóm đang co cụm, người viết không đối thoại với nhau, người đọc không đối thoại với nhau. Tôi nghĩ nếu đối thoại được sẽ tạo thành cộng đồng mà mọi người đều ủng hộ nhau, khuyến khích thúc đẩy nhau đọc nhiều hơn. Khi có cộng đồng đọc đủ lớn thì sẽ có hệ sinh thái. Người đọc nhiều thì người viết nhiều. Người viết nhiều sẽ có cây viết chất lượng”, Hà Trang nói.