Một tấm bản đồ đặc biệt

Nhân dịp kỷ niệm 110 năm ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước (5.6.1911- 5.6.2021), NXB Trẻ lần đầu tiên ấn hành Bản đồ Hành trình 30 năm tìm đường cứu nước của Bác Hồ, có chiều ngang 1 m, chiều cao 70 cm và in màu tuyệt đẹp.

Chúng ta đều biết câu chuyện về Bác Hồ tìm đường cứu nước. Có thể còn biết cả những quốc gia nơi Bác từng đặt chân tới, những địa chỉ cụ thể Bác Hồ từng ở, nơi ngắn hạn nơi dài hạn. Nhưng tổng hợp cả hành trình ấy trong một tấm bản đồ in thật đẹp, thì bây giờ mới có.

Tôi nghĩ, ngoài chuyện thực hiện tấm bản đồ này trên giấy tốt, còn cần đưa toàn vẹn bản đồ này lên mạng, để cho nhiều người nhất, đặc biệt là người trẻ, có điều kiện dễ dàng truy cập, dễ dàng trong việc tìm hiểu, suy ngẫm và nghiên cứu.

Có lẽ, hiếm có một nhà lãnh đạo, một nhà hoạt động chính trị, một nhà cách mạng nào trên thế giới đã trải một hành trình suốt ba mươi năm, đi qua rất nhiều quốc gia và vùng lãnh thố, chịu vô vàn hiểm nguy cơ cực như Bác Hồ của chúng ta.

Chỉ nguyên với hành trình ấy, các thế hệ người Việt đã có thể học Bác ở tinh thần quyết tâm thực hiện một lý tưởng, một mục đích, những cách học nghề đa dạng, những nghề lao động đã từng trải, những phương thức tự học phong phú từ tự học ngoại ngữ tới tự học làm báo, tự học để trở thành một người thực sự từng trải, một người đủ bản lĩnh đương đầu mọi hiểm nguy rình rập mình trong suốt những tháng năm hoạt động.

Có lần, nhà thơ Việt Phương-người có điều kiện thường xuyên gần gũi Bác Hồ do có rất nhiều năm làm thư ký riêng cho Thủ tướng Phạm Văn Đồng, đã kể với tôi câu chuyện Bác Hồ đã từng hai lần phải bí mật rời Liên Xô, trong đó có lần Bác phải đi lạc đà băng qua sa mạc Gobi về Trung Quốc, rồi sau đó đi Thái Lan. Câu chuyện không nhiều người biết ấy cho thấy, Bác Hồ đã từng gặp những thăng trầm trắc trở thế nào trong hành trình cứu nước.

Qua rất nhiều câu chuyện, rất nhiều thước phim, nhiều hình ảnh, nhiều hồi ký của những người từng gần gũi Bác Hồ, chúng ta đã nhận thấy sự lịch lãm, tầm văn hóa cao, cái nhìn nhân hậu nhưng đĩnh đạc của Bác về con người, về những cam go mà người tốt phải chịu trong cuộc đời, về cách làm sao để mình có thể trở thành một người tốt, một người hữu ích cho nhân dân mình, đất nước mình. Một người sống có lý tưởng cao cả, lại đã 30 năm hành trình qua nhiều châu lục, nhiều quốc gia, tiếp xúc với đủ loại người, thông hiểu nhiều ngôn ngữ và phong tục, chắc chắn phải là người nhân hậu, người rất yêu thương con người, nhất là yêu thương đồng bào mình, những người Việt Nam còn khốn khổ của mình. Lòng yêu nước của Bác Hồ được rèn giũa qua những hành trình từ đường bộ tới đường biển, qua cách đến với cả thế giới để hiểu và yêu thêm đất nước mình.

Câu chuyện về hành trình tìm đường cứu nước của Bác Hồ còn giúp những người trẻ hôm nay định vị định hình được mục đích sống của mình, nhất là khi mình có điều kiện ra với thế giới để học hỏi và làm việc. Nhiều bạn trẻ, trong quá trình học tập ở nước ngoài, đã tự trải nghiệm bằng các công việc lao động làm thêm khác nhau, và họ đều nhận ra những ý nghĩa tích cực của lao động, khi nó giúp họ, không chỉ là tăng thêm thu nhập, mà còn tăng thêm sự từng trải, tăng thêm kiến thức, tăng thêm sự học hỏi qua giao tiếp với những người lao động ở các nước khác nhau mà mình theo học. Tấm bản đồ 30 năm hành trình cứu nước của Bác Hồ sẽ giúp họ vững tin hơn trong cuộc sống, và biết con đường mình đang chọn không chỉ là con đường học hỏi hay làm ăn, mà còn là con đường của một người yêu nước.

Ông Dương Thanh Tuyền, quyền giám đốc Nhà xuất bản Trẻ nói thêm về tấm bản đồ đặc biệt này: “Dấu ấn đặc sắc từ tấm bản đồ này là người xem sẽ dễ dàng hình dung, theo dõi, tra cứu về hành trình của Bác Hồ năm xưa trong mối liên hệ với bối cảnh địa chính trị hiện nay. Bản đồ chính trị thế giới có nhiều thay đổi trong 30 năm kể từ khi Bác ra tìm đường cứu nước đến khi Bác trở về, nhiều quốc gia đã biến mất và nhiều quốc gia ra đời. Đó là lý do NXB sử dụng bản đồ thế giới hiện nay để thể hiện hành trình xưa”.