Nghệ sĩ nhờn luật?

Chiếc xe không phanh

Chuyên gia truyền thông Nguyễn Ngọc Long sau khi xem đoạn video ghi lại cảnh Ngọc Trinh nghe lệnh bắt tạm giam vào chiều 19.10, đã phân tích: "Đoạn video clip ghi lại cảnh Ngọc Trinh bất ngờ thảng thốt khi nghe lệnh bắt tạm giam 3 tháng đang viral chóng mặt. Sự bất ngờ này có thể đến từ rất nhiều lý do. Nhưng tựu trung là cô ấy chưa bao giờ tin rằng mình bị bắt".

CHỤP MÀN HÌNH

Trước khi bị bắt tạm giam, Ngọc Trinh cũng từng có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Hồi tháng 4.2022, nhà thiết kế (NTK) Haixi Ren, người sáng lập thương hiệu Ren, tức giận cho biết nữ người mẫu đang mặc chiếc váy đạo nhái của mình. Nhãn hàng này đăng hẳn bài trên trang quảng bá của họ, nói rõ chiếc váy của Ngọc Trinh là "rẻ tiền" và "nhái thiết kế". "Ngọc Trinh đang mặc một chiếc váy hoa oải hương rẻ tiền nhái từ thiết kế của Kendall Jenner (một nhà thiết kế của Ren - PV). Không đời nào chúng tôi lại may loại này", bài viết nêu rõ.

Ngọc Trinh sau đó thừa nhận do thích chiếc váy này nên đã yêu cầu stylist làm gấp cho kịp một chuyến đi. Tuy nhiên cô không xin lỗi nhãn hàng. Lý do Ngọc Trinh đưa ra khi đó là: "Lý do thứ nhất là cách hành xử của họ khiến tôi không nể, không đáng nhận lời xin lỗi của tôi. Không có một NTK nổi tiếng nào rảnh tới mức độ tôi không tag (gắn thẻ) mà tự nhiên vô chửi tôi, xong rồi tự đăng lên trang của họ chửi tôi".

Về nhiều vụ việc ầm ĩ liên tiếp của Ngọc Trinh cho đến khi bị bắt, ông Nguyễn Ngọc Long cho rằng cô đã ở thế "đi dây" nhiều lần giữa những điều được và không được phép làm, giữa tự do và tù tội. "Ngọc Trinh từ chỗ chập chững "đi dây" nhưng vô tình chẳng để lại hậu quả gì, đã tiến dần đến mức tung tăng chạy nhảy. Và hôm nay, Ngọc Trinh trượt ngã", ông Long phân tích.

Phễu lọc

Nhưng cũng theo ông Nguyễn Ngọc Long, đổ hết tội cho Ngọc Trinh thì chưa thật công bằng. "Bên cạnh việc là nạn nhân của chính bản thân mình, cô ấy còn là nạn nhân của những trò lố trong showbiz", ông Long nói. Điều này, theo ông Long, thể hiện ở việc từ rất lâu "nghệ sĩ bẩn" dùng mọi thủ đoạn để được dư luận và truyền thông chú ý. Có ca sĩ xúc phạm bậc cha chú của mình với hình ảnh "đút đầu vào cầu tiêu". Có người ngủ với fan đến có thai rồi ruồng bỏ. Có người lấy danh hiệu để đi làm gái mại dâm. Gần đây lại có hiện tượng nghệ sĩ tham gia bán hàng hoặc quảng cáo lố lăng… Những việc này là tiền đề để "quen quá hóa nhờn".

Ông Long cho rằng với logic như vậy, xã hội dần hình thành một đám đông "nghệ sĩ bẩn" coi mình là trung tâm quyền lực, cái rốn của vũ trụ, có thể làm tất cả mọi thứ vì mình… là nghệ sĩ. Người này nhìn vào để "học" người kia. Thế hệ nghệ sĩ sau nhìn vào, làm theo và làm lố hơn người đi trước.

Ông Nguyễn Trọng An, nguyên Phó cục trưởng Cục Bảo vệ trẻ em (Bộ LĐ-TB-XH), cho rằng rất cần những quy định để hạn chế người nổi tiếng vi phạm pháp luật gây ảnh hưởng trực tiếp. Với lĩnh vực tội phạm trẻ em, cụ thể như là ấu dâm, nhiều nước có hình phạt rất nặng. Theo ông An, pháp luật Mỹ và một số nước có quy định giám sát, kiểm soát hành vi của kẻ phạm tội ấu dâm. "Chúng ta cũng nên có thêm những hình phạt như vậy. Với nghệ sĩ ấu dâm, nên hạn chế cho xuất hiện", ông An nói.

Theo ông Nguyễn Thanh Sơn, Phó vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ VH-TT-DL), những nghệ sĩ, người có ảnh hưởng vi phạm bộ quy tắc ứng xử trong lĩnh vực nghệ thuật, không trung thực trong quảng cáo… thì ngoài xử lý theo quy định pháp luật, cũng sẽ bị đưa vào diện xem xét kiểm soát, hạn chế hình ảnh, hoạt động.

FBNV

CHỤP MÀN HÌNH

Một danh sách nghệ sĩ như vậy sẽ được Bộ TT-TT đưa ra, Bộ VH-TT-DL dựa theo mức độ vi phạm chuẩn mực đạo đức, vi phạm quy định trong bộ quy tắc ứng xử dành cho người hoạt động nghệ thuật, để có hình thức thông tin, phối hợp với các cơ quan liên quan, các cơ quan báo chí để kiểm soát sự hiện diện của những nghệ sĩ này trên phương tiện thông tin đại chúng. Ông Sơn cũng cho biết sẽ có hội đồng để xem xét các vi phạm đó. Hiện nội dung đang được lấy ý kiến các bộ liên quan, rồi chỉnh sửa trước khi ban hành.

Tuy nhiên, ông Sơn cho biết đối tượng áp dụng của việc hạn chế hình ảnh này cũng trùng với đối tượng áp dụng của Bộ quy tắc ứng xử nghệ sĩ mà Bộ VH-TT-DL đưa ra hồi tháng 12.2021. Đó là người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật nói chung. Vì thế, trường hợp của Ngọc Trinh cũng có thể là đối tượng của việc hạn chế hình ảnh, khi cô là người mẫu, diễn viên đã tham gia nhiều show diễn cũng như phim điện ảnh.

Theo ông Bùi Hoài Sơn, Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa - Giáo dục của Quốc hội, để hạn chế nghệ sĩ xấu, cần chủ động xây dựng văn hóa hâm mộ thần tượng lành mạnh ở VN. "Chúng ta cần tăng cường nâng cao nhận thức cho người hâm mộ về việc hiểu rõ những mặt tích cực và tiêu cực của việc hâm mộ thần tượng. Đồng thời, cần tạo ra thông điệp tích cực về tình yêu và tôn trọng người khác cũng như cái nhìn đa chiều về công nghiệp giải trí. Khi người hâm mộ hiểu rõ pháp luật, xu hướng tích cực của xã hội, họ sẽ chủ động tẩy chay, lên án các nghệ sĩ nhờn luật", ông Bùi Hoài Sơn nói.