Những ngày sống còn ở Donbass

Nga “giải phóng” Mariupol ?

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu ngày 21.4 tuyên bố đã chiếm được thành phố trọng yếu Mariupol, nhưng vẫn còn khoảng 2.000 tay súng Ukraine cố thủ trong nhà máy thép Azovstal và ước tính cần thêm 3 - 4 ngày để hoàn thành nhiệm vụ. Ông Shoigu nói hơn 142.000 dân thường đã được sơ tán và hơn 1.400 tay súng đầu hàng.

Người dân chờ sơ tán khỏi Mariupol ngày 20.4

Reuters

Interfax dẫn lời Tổng thống Nga Vladimir Putin chúc mừng ông Shoigu vì chiến dịch “giải phóng” thành công và chỉ thị hủy kế hoạch xông vào Azovstal nhằm giảm nguy cơ cho binh sĩ Nga mà chỉ nên phong tỏa để “không một con ruồi nào lọt qua”. Nhà lãnh đạo cam kết sẽ bảo toàn tính mạng cho những người đồng ý đầu hàng.

Lực lượng Ukraine cố thủ tại Azovstal trước đó phớt lờ nhiều yêu cầu đầu hàng của Nga và kêu gọi các bên thứ ba giúp sơ tán an toàn hàng trăm dân thường đang trú ẩn trong những căn hầm dưới nhà máy.

Các nhà đàm phán Ukraine đã đề nghị đối thoại vô điều kiện ngay tại Mariupol để giải cứu các binh sĩ và dân thường. Phó thủ tướng Ukraine Irina Vereshchuk hôm qua cho biết có khoảng 1.000 dân thường và 500 binh sĩ bị thương tại Azovstal, và kêu gọi Nga mở hành lang nhân đạo khẩn cấp để sơ tán những người này.

Mariupol mang ý nghĩa biểu tượng và chiến lược với cả hai phía và việc để mất nơi này sẽ khiến Ukraine tổn thất một hải cảng quan trọng, giúp Nga hoàn tất hành lang trên bộ từ nước này sang Crimea và “cởi trói” cho binh sĩ Nga di chuyển sang những mặt trận khác ở Donbass.

Theo Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW, Mỹ), phe ly khai tại Donetsk đã tuyên bố sẽ diễu binh tại Mariupol trong ngày 9.5, ngày kỷ niệm hằng năm của Nga về việc chiến thắng Đức Quốc xã trong Thế chiến 2.

Mục tiêu kiểm soát Donbass

Mặt khác, các cuộc tấn công của Nga tại vùng Donbass ở miền đông Ukraine vẫn đang diễn ra không ngừng nghỉ, nhắm vào những điểm yếu trong tuyến phòng thủ của Ukraine. Bộ Quốc phòng Nga hôm qua thông báo đã tấn công tên lửa và pháo kích 1.001 mục tiêu quân sự của Ukraine trong đêm.

Cả Nga và Ukraine đều thông báo chiến sự đã bước sang giai đoạn mới và mục tiêu của Nga là kiểm soát vùng Donbass, nơi có sự hiện diện của 2 phe ly khai khỏi Ukraine được Moscow công nhận độc lập. Việc tách vùng này khỏi phần còn lại của Ukraine được cho là chiến thắng cần thiết của Nga sau 2 tháng chiến sự. Theo AP, Thống đốc tỉnh Luhansk của Ukraine Serhiy Haidai cho biết Nga đã kiểm soát 80% tỉnh này và sau khi giành được TP.Kreminna, Moscow đang uy hiếp các thành phố Rubizhne và Popasna kế đó. Thị trưởng TP.Kharkiv Ihor Terekhov cùng ngày cho hay thành phố lớn thứ hai Ukraine cũng đang bị oanh tạc dữ dội.

Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres đã đề nghị lãnh đạo Nga và Ukraine tiếp đón tại Moscow và Kyiv để có thể thúc đẩy đàm phán cho một thỏa thuận hòa bình. Điện Kremlin hôm 20.4 thông báo Nga đã gửi bản thảo thỏa thuận cho phía Ukraine nhưng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói Moscow không đưa ra đề xuất gì mới. Mặt khác, nhà lãnh đạo bày tỏ sự lạc quan thận trọng khi các đối tác có vẻ đang đáp lại lời kêu gọi của Ukraine, cung cấp thêm vũ khí và gia tăng cấm vận Nga. Nhằm bày tỏ sự ủng hộ, giới lãnh đạo châu Âu gần đây liên tục đến Kyiv để gặp ông Zelensky. Sau khi tiếp đón Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel ngày 20.4, Tổng thống Zelensky dự kiến sẽ đón thêm hai vị khách là Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez và Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen.