Trường hợp nào có thể bị khởi tố khi xem lậu trên 'quái vật nhiều đầu' Phimmoi?

Sau khi trang web Phimmoi chính thức bị "khai tử" vào ngày 17.6.2020, trên thị trường tiếp tục xuất hiện nhiều website có tên miền mới như Phimmoiz.net, Phimmoizz.net, Phimmoizzz.net và zPhimmoi.com, Phimmoii.org, zPhimmoi.tv, Phimmoi.be...

Về hiện tượng này, luật sư Phan Vũ Tuấn cho rằng: “Không chỉ đơn giản là “nhân giống” ra các trang web lậu con, thị trường phim lậu tại Việt Nam hiện nay có thể nói là rất sôi động và chuyên nghiệp”. Công ty luật Phan Law của ông là đơn vị được nhiều chủ thể quyền ủy quyền để bảo vệ quyền lợi trong vụ việc Phimmoi.

Cũng theo luật sư Tuấn, việc PC03 Công an TP.HCM khởi tố vụ án hình sự liên quan đến Phimmoi có thể nói là một tín hiệu đáng mừng, mang đến cho những cá nhân, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và bảo vệ nội dung của ngành công nghiệp điện ảnh rất nhiều kỳ vọng.

Trên cơ sở vụ việc Phimmoi bị khởi tố hình sự, ông Tuấn cho rằng: “Với những chứng cứ hiện có của các chủ thể quyền cũng như năng lực của cơ quan điều tra, tất cả chúng tôi đều tin tưởng rằng việc xác định các trang có tên miền Phimmoiz.net, Phimmoizz.net, Phimmoizzz.net và zPhimmoi.com, Phimmoii.org, zPhimmoi.tv, Phimmoi.be, ... chung hay không chung nguồn gốc với Phimmoi là điều khả thi”.

Cũng theo ông Tuấn: “Trường hợp kết quả điều tra, xác minh kết luận các website này không “chung một nhà” với Phimmoi, nhưng tồn tại các nội dung xâm phạm bản quyền tương tự như Phimmoi và, hoặc hành vi vi phạm khác thì chủ thể vi phạm sẽ phải gánh chịu hậu quả pháp lý tương ứng theo quy định của pháp luật.

Dòng máu anh hùng là bộ phim mà nhà sản xuất Nguyễn Chánh Tín tự hào về chất lượng, nhưng nó mang lại cho ông vòng xoáy nợ nần khi bị chiếu lậu trên mạng Ảnh TL

Với khả năng “mọc thêm đầu” của Phimmoi, câu hỏi đặt ra là người xem liệu có tiếp tay gây ra việc vi phạm tác quyền. Liệu sau khi khởi tố và có thể sẽ có xử lý hình sự với những đối tượng liên quan đến Phimmoi, liệu có thể nào sẽ có việc xử lý hình sự với những người “tiêu thụ” những tác phẩm trên Phimmoi không?

Về việc này, luật sư Phan Vũ Tuấn cho rằng, pháp luật Việt Nam hiện tại chưa có cơ chế xác định những người “tiêu thụ” (hay còn được gọi là người dùng cuối) những tác phẩm vi phạm bản quyền là chủ thể thực hiện hành vi xâm quyền tác giả, quyền liên quan. Những hành vi của những người dùng cuối này cũng không đủ yếu tố cấu thành tội phạm hình sự theo quy định tại bộ luật Hình sự hiện hành.

“Do đó, xét về mặt pháp lý thì người dùng cuối cùng không phải đối diện với các rủi ro pháp lý”, luật sư Tuấn cho biết.

Tuy nhiên, theo ông Tuấn, trong trường hợp những người “tiêu thụ” tác phẩm trên Phimmoi này lại bằng các biện pháp kỹ thuật hoặc các biện pháp khác thực hiện việc sao chép, tạo ra các bản sao từ những tác phẩm này, và tiến hành phân phối đến công chúng thông qua những nền tảng khác (chẳng hạn như stream trên các ứng dụng mạng xã hội, upload lên những website khác, ...) thì vẫn có thể bị xem xét xử lý. Việc xử lý đó bằng các biện pháp hành chính hoặc hình sự lại tùy vào quy mô, mức độ và tính chất của hành vi.

Ngoài ra, khi xét ở khía cạnh đạo đức, người “tiêu thụ” những tác phẩm trên các website lậu được xác định là “đồng phạm”, là những kẻ tiếp tay cho các chủ thể thực hiện hành vi vi phạm. Với Phimmoi, những thiệt hại bản quyền điện ảnh cho cả phim Việt Nam và nước ngoài là vô cùng lớn.

“Khi mà việc xem phim lậu ngày càng diễn ra phổ biến và dễ dàng thì càng làm cho nhận thức của người dùng, đặc biệt của giới trẻ, bị lệch lạc như xem lậu là đúng đắn, xem phim trả phí là “làm tiền cư dân mạng”, từ đó ngày càng cổ xúy cho các hành vi vi phạm bản quyền”, luật sư Tuấn cảnh báo.