Ukraine đối mặt thách thức mới sau thắng lợi ở đông bắc

Cạm bẫy tiềm ẩn

Phát biểu đêm 12.9, Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết Ukraine đã giành lại 6.000 km2 lãnh thổ nhờ chiến dịch phản công ở phía đông và phía nam đất nước kể từ đầu tháng 9. Đây có thể là thắng lợi quan trọng nhất của Kyiv từ khi xung đột bùng nổ, nhưng vẫn là con số nhỏ nếu xét đến việc Nga và lực lượng thân Nga đã nắm quyền kiểm soát 1/5 diện tích lãnh thổ lên đến 600.000 km2 của Ukraine, theo The Guardian.

Một binh sĩ Ukraine đứng trên xe tăng Nga tại Izium, Kharkiv

AFP

Giới chức Mỹ đã thể hiện sự lạc quan một cách thận trọng. Ngày 12.9, tờ Financial Times dẫn lời một quan chức cấp cao của Lầu Năm Góc cho biết cuộc phản công của Ukraine không làm thay đổi căn bản dự báo ngắn hạn về cục diện chiến trường và lực lượng của Kyiv sẽ tiếp tục phải đối mặt với “một cuộc chiến cam go”. Trong khi đó, dù cho rằng Ukraine đã đạt được bước tiến quan trọng, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói vẫn còn quá sớm để đưa ra những đánh giá chính xác về tương lai xung đột.

Với việc đẩy lùi quân Nga khỏi một khu vực chiến lược rộng lớn ở Kharkiv, Ukraine giờ đây có được bàn đạp để tiến hành phản công tại vùng Donbass ở phía đông, nơi Nga kiểm soát 90% diện tích. Song theo phân tích của báo The New York Times, Ukraine phải đối mặt với những cạm bẫy tiềm ẩn nếu họ tiến xa hơn nữa.

Lý do là bất kỳ bước tiến nào của Ukraine trong tương lai cũng đồng nghĩa với việc họ sẽ phải nối dài các tuyến đường tiếp tế, gây căng thẳng cho các đoàn xe chở nhiên liệu, đạn dược và quân chi viện. Việc kéo giãn lực lượng có thể khiến các binh sĩ Ukraine dễ bị tấn công. Di chuyển quá chậm hoặc không đúng hướng có thể khiến cơ hội bị lãng phí, trong khi chờ đợi quá lâu có thể khiến tiền tuyến đóng băng khi mùa đông bắt đầu.

Phản ứng của Nga

Theo tình báo Mỹ, việc Ukraine có thể tận dụng được thắng lợi ở Kharkiv hay không sẽ phụ thuộc vào các bước đi tiếp theo của Nga. Chúng bao gồm việc Tổng thống Vladimir Putin có ban lệnh tổng động viên toàn quốc hay đưa quân từ nơi khác đến để bù đắp cho lực lượng đã mất tại Ukraine hay không, The Washington Post dẫn lời các quan chức Mỹ cho hay.

“Nga đang gặp khó khăn. Câu hỏi đặt ra là Nga sẽ phản ứng như thế nào, nhưng điểm yếu của họ đã bị lộ và họ không có lực lượng quân nhân dự bị hay kho vũ khí dự trữ lớn”, một quan chức nói với tờ báo. Dù vậy, các quan chức ở Washington cảnh báo Nga vẫn có khả năng tập hợp lại quân sĩ và đáp trả mạnh mẽ.

Bước đầu, Nga dường như đã đáp trả cuộc phản công của Kyiv bằng cách tấn công vào hệ thống điện và cơ sở hạ tầng quan trọng ở miền đông Ukraine ngày 11.9, khiến Kharkiv và nhiều khu vực xung quanh tiếp tục mất điện trong ngày 13.9.

Moscow đã cố gắng mô tả việc rút quân khỏi Kharkiv là hành động nằm trong kế hoạch để tái tổ chức lực lượng, nhưng truyền thông phương Tây cho thấy một cuộc rút quân trong hỗn loạn với việc binh sĩ Nga bỏ lại rất nhiều vũ khí, thiết bị quân sự để tháo chạy. Theo nhận định của giới chức Lầu Năm Góc, hành động như vậy có thể là biểu hiện cho sự thiếu tổ chức về chỉ huy và kiểm soát của lực lượng Nga.

Trong khi đó, theo bộ tổng tham mưu quân đội Ukraine, các chỉ huy quân sự của Nga đã ngừng điều động các đơn vị mới đến Ukraine, nói rằng tình hình hiện tại cũng như sự mất lòng tin vào chỉ huy cấp cao đã khiến một số lực lượng tình nguyện viên chiến đấu ở Nga không muốn ra chiến trường.