Ưu tiên hợp tác ứng phó dịch bệnh

Dự Hội nghị Cấp cao trực tuyến ASEAN+3 lần thứ 24 có lãnh đạo các nước ASEAN, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị cấp cao ASEAN+3 lần thứ 24

TTXVN

Sớm phê chuẩn RCEP

Tại hội nghị, các lãnh đạo đánh giá cao những tiến triển tích cực trong hợp tác ASEAN+3 thời gian qua, nhất trí cần triển khai hiệu quả Kế hoạch Công tác Hợp tác ASEAN+3 giai đoạn 2018 - 2022. Các nước ASEAN+3 nhất trí dành ưu tiên hợp tác ứng phó đại dịch, giảm thiểu các tác động kinh tế - xã hội, thúc đẩy phục hồi toàn diện hướng tới phát triển bền vững và xem xét dỡ bỏ hạn chế đi lại giữa các nước trong khu vực khi có điều kiện an toàn. Các nước cam kết tiếp tục thúc đẩy tự do hóa thương mại và liên kết kinh tế khu vực, sớm phê chuẩn và triển khai Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).

Các đối tác Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc khẳng định tiếp tục ủng hộ các sáng kiến của ASEAN về phòng, chống Covid-19 như: Quỹ ASEAN ứng phó Covid-19, Kho dự phòng vật tư y tế khu vực và Khung phục hồi tổng thể ASEAN, tăng cường hợp tác nghiên cứu và phát triển vắc xin hướng tới nâng cao năng lực tự chủ vắc xin trong khu vực…

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính hoan nghênh và đề nghị các nước ASEAN+3 cần tiếp tục phát huy hơn nữa thế mạnh trong ứng phó khủng hoảng, nhất là khi đại dịch Covid-19 và các thách thức còn phức tạp, thúc đẩy hợp tác đa phương quốc tế kiểm soát hiệu quả dịch bệnh.

Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc hỗ trợ tiếp cận và chuyển giao công nghệ sản xuất vắc xin, thuốc điều trị Covid-19 cho ASEAN, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm và các biện pháp chống dịch, tăng cường khả năng cảnh báo sớm, chia sẻ thông tin và phối hợp ứng phó với các tình huống y tế khẩn cấp trong tương lai.

Thủ tướng nhấn mạnh hợp tác ASEAN+3 cần tiếp tục đóng góp tích cực cho duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, đồng thời đề nghị các đối tác Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc ủng hộ nỗ lực của ASEAN xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, hữu nghị và hợp tác, khẳng định ASEAN sẵn sàng tham gia đóng góp hỗ trợ tiến trình đối thoại, hợp tác vì hòa bình bền vững, các vấn đề nhân đạo và phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Kết thúc hội nghị, các nhà lãnh đạo ASEAN+3 đã thông qua Tuyên bố về Hợp tác sức khỏe tinh thần ở trẻ vị thành viên và trẻ nhỏ.

Nhật, Úc ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Nhật Bản lần thứ 24, lãnh đạo các nước ASEAN cảm ơn và đánh giá cao Nhật Bản tiếp tục dành nhiều hỗ trợ cho ASEAN ứng phó dịch Covid-19. Với kim ngạch trao đổi thương mại hai chiều đạt 204 tỉ USD, tổng đầu tư Nhật Bản vào ASEAN đạt 8,5 tỉ USD trong năm 2020, ASEAN và Nhật tiếp tục là thị trường sản xuất và đầu tư quan trọng của nhau.

Thủ tướng Kishida khẳng định Nhật Bản coi trọng quan hệ đối tác ASEAN - Nhật Bản, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực. Về tình hình khu vực, Thủ tướng Nhật Bản khẳng định ủng hộ lập trường của ASEAN về Biển Đông. Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao Nhật Bản đã hỗ trợ vắc xin cho các nước, trong đó có Việt Nam, hoan nghênh sự ủng hộ tích cực của Nhật Bản dành cho ASEAN trong đóng góp gìn giữ ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông.

Cùng ngày 27.10, Hội nghị trực tuyến Cấp cao ASEAN - Úc với sự tham gia của lãnh đạo các nước ASEAN, Thủ tướng Úc Scott Morrison và Tổng thư ký ASEAN Lim Jock Hoi. Tại hội nghị, các lãnh đạo khẳng định Úc luôn là một đối tác kinh tế quan trọng của ASEAN với tổng kim ngạch thương mại hai bên đạt hơn 100 tỉ AUD trong năm 2020. Các nước ASEAN đánh giá cao những hỗ trợ kịp thời của Úc trong phòng, chống và kiểm soát dịch bệnh.

Thủ tướng Morrison khẳng định coi trọng quan hệ với ASEAN, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực và quan điểm của ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (AOIP). Thủ tướng Úc cho biết nước này đang tích cực triển khai chương trình tiếp cận vắc xin cho khu vực trị giá 523 triệu AUD và gói 500 triệu AUD hỗ trợ thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng khu vực. Nhân dịp này, Thủ tướng Scott Morrison đề xuất sáng kiến Úc vì Tương lai ASEAN và công bố hỗ trợ thêm 124 triệu AUD hỗ trợ các dự án hợp tác ứng phó với các thách thức nảy sinh.

Các nước đã trao đổi quan điểm về tác động của thỏa thuận giữa lãnh đạo của Úc, Anh và Mỹ (AUKUS) đối với khu vực. Thủ tướng Úc tái khẳng định cam kết ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN. Hội nghị khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực, trong đó có Biển Đông.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao sự trợ giúp của Úc dành cho khu vực và các nước ASEAN ứng phó dịch Covid-19, cảm ơn Úc đã hỗ trợ vắc xin, vật tư y tế cho các nước ASEAN, trong đó có VN. Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh hai bên cần nỗ lực nối lại các dòng chảy thương mại - đầu tư bị tác động bởi dịch bệnh.

Thủ tướng hoan nghênh Úc chủ động và tham gia đóng góp trách nhiệm vào các vấn đề liên quan tới hòa bình, ổn định của khu vực, trong đó có vấn đề Biển Đông. Trên cơ sở đó, Thủ tướng bày tỏ mong muốn Úc tiếp tục ủng hộ nỗ lực của ASEAN gìn giữ hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông, đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế.

Kết thúc hội nghị, lãnh đạo ASEAN và Úc nhất trí nâng cấp quan hệ ASEAN Úc lên Đối tác chiến lược toàn diện.

Đẩy mạnh quan hệ ASEAN - Mỹ trên 3 khía cạnh

Phát biểu tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Mỹ diễn ra ngày 26.10, Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định cam kết coi trọng quan hệ với ASEAN, nhấn mạnh quan hệ ASEAN - Mỹ có tầm quan trọng đặc biệt với tương lai của khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Ông Biden nhấn mạnh Mỹ ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong nỗ lực xây dựng cấu trúc trật tự khu vực dựa trên luật lệ, các giá trị và nguyên tắc trong Quan điểm của ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (AOIP).

Mỹ và ASEAN tái khẳng định tầm quan trọng của duy trì hòa bình, an ninh, ổn định trong khu vực. Mỹ phát biểu ủng hộ lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông, hoan nghênh ASEAN thúc đẩy hợp tác, đối thoại, xây dựng lòng tin, bảo đảm thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Cũng tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định việc tiếp cận xây dựng và hành xử trách nhiệm đóng vai trò quan trọng sẽ giúp hóa giải nguy cơ, đóng góp cho ổn định và phát triển. Thủ tướng bày tỏ trông đợi Mỹ tham gia tích cực và hợp tác với ASEAN trong đảm bảo hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông, trên tinh thần thượng tôn pháp luật. Bên cạnh đó, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị đẩy mạnh quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Mỹ trên cả 3 khía cạnh: an ninh, phục hồi kinh tế - xã hội và phát triển bền vững, bao trùm.

Về hỗ trợ ứng phó đại dịch, Tổng thống Biden cho biết Mỹ đã tài trợ hơn 200 triệu USD cho các nỗ lực ứng phó Covid-19 và cung cấp 40 triệu liều vắc xin cho các nước trong khu vực, tiếp tục hỗ trợ các nước ứng phó đại dịch và triển khai Sáng kiến Tương lai y tế ASEAN - Mỹ. Theo Tổng thống Biden, Mỹ dự kiến sẽ công bố chương trình trị giá 102 triệu USD với các sáng kiến mới tăng cường hợp tác với ASEAN.

Đậu Tiến Đạt