Văn hóa đọc sách phải từ nhà trường

Giảng viên Hoàng Thị Tuyết, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, Giám đốc Trung tâm phát triển văn hóa đọc và kỹ năng sống Hướng Dương Việt, đã khẳng định như thế tại buổi tọa đàm “Thói quen đọc sách góp phần hình thành nhân cách cho học sinh (HS) như thế nào?” do Thành đoàn TP.HCM phối hợp với Sở GD-ĐT TP.HCM và Hội Xuất bản VN tổ chức sáng 27.8.

Mở đầu buổi tọa đàm, Lê Nguyễn Vân Anh, HS Trường tiểu học Triệu Thị Trinh TP.HCM, đã mạnh dạn chia sẻ là sách đã thay đổi được chính bản thân Vân Anh.

Được ba mẹ cưng chiều, trên lớp lại được bạn bè hâm mộ, nên Vân Anh không bao giờ chấp nhận những khuyết điểm của mình khi được người khác góp ý. Mãi sau này, được cô tặng cho một cuốn sách, và những nhân vật trong sách đã làm em thay đổi.

“Em đã thay đổi chính bản thân, bao dung hơn, biết giúp đỡ và chia sẻ với mọi người, biết nhận lỗi và nghe lời ba mẹ, thầy cô… Em nghĩ lý do mà mọi người nên đọc sách vì sách như một người thầy”, Vân Anh chia sẻ.

Giống Vân Anh, Nguyễn Phương Anh, HS Trường THPT Lê Quý Đôn, Q.3, TP.HCM, cũng biết ơn sách vì đã thay đổi suy nghĩ của bản thân. Phương Anh kể từ nhỏ đã bị hội chứng rối loạn sắc tố da. Dù không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng là bệnh hiếm gặp và khó điều trị. Càng lớn Phương Anh càng tự ti về căn bệnh và lảng tránh tất cả mọi người.

“Cho đến khi tôi đọc cuốn sách Vượt lên chính mình, các nhân vật bị bệnh nguy hiểm tới tính mạng nhưng tất cả đều không ngăn cản họ đến với một tương lai tươi sáng. Tôi đọc, suy ngẫm và so sánh. Tôi lành lặn vậy tại sao suy nghĩ bi quan. Sách đã thay đổi tôi nhiều thế đó. Hãy thử đọc sách đi, bạn sẽ không mất gì cả mà còn được sách tặng cho chúng ta những món quà quý giá hơn tất cả những gì bạn có thể nghĩ ra được”, Phương Anh gửi gắm.

Trước vấn đề mà nhiều người đặt ra là trẻ con ngày càng không thích đọc sách, ông Văn Thành Lê, đại diện Nhà xuất bản Kim Đồng, cho rằng điều này chưa đúng. “Không phải trẻ bây giờ không thích sách mà là cơ hội để trẻ được tiếp cận với sách ít hơn là tiếp cận với thế giới công nghệ. Chính vì thế, hãy tạo cơ hội, tạo không gian để trẻ tiếp cận nhiều hơn với sách. Mà nhà trường là nơi trẻ đến mỗi ngày, nên nơi đây cần chú trọng đến việc đọc sách của trẻ nhiều nhất”.

Được mệnh danh là “chiến binh của văn hóa đọc”, cô Nguyễn Thu Hà, giáo viên Trường THPT Võ Trường Toản (Q.12, TP.HCM), đã chia sẻ bí quyết hình thành thói quen đọc sách cho học trò của mình.

Tân dụng quán cà phê nhỏ tại nhà, cô Hà đã tập hợp sách và “dụ” HS đọc bằng cách nếu đọc và tóm tắt được một quyển sách sẽ được thưởng một thức uống tự chọn của quán. “Lúc đầu, các em đến với cà phê sách của tôi chỉ là để được uống nước miễn phí, chỉ cần cố đọc cho xong một quyển sách. Về sau, các em dần dần thấy nghiện nơi đây, nghiện đọc sách và còn chủ động tìm những quyển sách đem đến góp vào thư viện nho nhỏ của tôi. Và các em còn nói vui là bây giờ đã nghiện đọc sách rồi nên cô không cần phải “dụ” nữa”, cô Hà kể.

Không dừng lại ở tuyệt chiêu “cà phê sách” mà cô Hà còn mở rộng thêm “trà sữa sách”, “bánh tráng trộn sách”… Những bữa tiệc sách này cô Hà tổ chức tại lớp, hoặc trong sân trường vào giờ ra chơi… “Và cứ thế, những bánh tráng trộn, trà sữa sách đã trở thành món ăn tinh thần, nhu cầu giải trí đối với các em. Đó là cách tôi tạo thói quen đọc sách cho học trò của mình”, cô Hà chia sẻ.

Trăn trở làm sao để HS trân quý và sử dụng giờ đọc sách của mình, cô Nguyễn Thị Mỹ, giáo viên Trường THCS-THPT Đinh Thiện Lý (Q.7, TP.HCM), đã bắt đầu chiến dịch “Mỗi tuần một cuốn sách” trong phạm vi lớp học. “Tôi đã cho các em tự chọn sách và tận dụng thời gian 20 phút mỗi buổi sáng ở trường để đọc cuốn sách ấy trong một tháng. Và sau đó sẽ thi thuyết trình sách, vào mỗi sáng thứ hai trong giờ sinh hoạt lớp dành ra 15 phút cho việc chia sẻ bằng nhiều hình thức (powerpoint, tranh, poster...). Ấy vậy mà dần dần trở thành hoạt động thường lệ, các em dần tự giác đọc, chia sẻ cùng nhau theo tuần. Và đặc biệt, mỗi ngày với 20 phút ít ỏi ấy, các em không còn ngồi chờ tiếng chuông reo mà thay vào đó là tập trung vào những trang sách làm sao để đọc xong, để chia sẻ trước lớp…”, cô Mỹ hạnh phúc kể lại.

Đưa vào chương trình giảng dạy môn học đọc sách Giáo viên Đỗ Hoàng Mai, Trường tiểu học Trần Văn Ơn, Q.11, TP.HCM, cho rằng hầu hết các thầy cô đều thấy HS có sự thay đổi về các thói quen tốt sau khi nhà trường triển khai tiết dạy đọc sách thành tiết chính thức. Thiết nghĩ, tại sao chúng ta không đưa môn học đọc sách vào chương trình giảng dạy chính thức của Bộ GD-ĐT.