Virus bại liệt hồi sinh tại Mỹ qua đường lây kì lạ

Vào tháng 7, một ca bại liệt ở người trưởng thành được công bố ở hạt Rockland (New York). Đây là ca bại liệt đầu tiên ở Mỹ trong gần 10 năm qua.

Sau đó vào tháng 8, giới chức y tế cho biết đã phát hiện virus gây bệnh ở nước thải tại New York City. Vậy bệnh bại liệt nguy hiểm thế nào?

Căn bệnh chết người

Bệnh bại liệt là nỗi ám ảnh của các bậc cha mẹ toàn cầu trong nửa đầu thế kỷ 20. Phần lớn bệnh nhân là trẻ em dưới 5 tuổi, bại liệt thường không thể hiện triệu chứng, nhưng cũng có thể khiến người bệnh sốt và nôn.

Khoảng 1/200 ca bệnh dẫn đến tình trạng bại liệt không thể hồi phục. 10% tổng số bệnh nhân có thể thiệt mạng.

Bệnh lây lan chủ yếu qua đường tiếp xúc với phân.

Hiện không có cách chữa trị bại liệt, nhưng căn bệnh này hoàn toàn có thể được ngăn chặn thông qua vắc xin.

Thể ban đầu của bại liệt gần như đã không còn xuất hiện trên toàn thế giới. Afghanistan và Pakistan là 2 quốc gia duy nhất mà bại liệt vẫn còn lưu hành.

Bại liệt có thể được phòng ngừa nhờ vắc xin

reuters

Các chủng bại liệt khác nhau

Có 2 dạng virus gây bại liệt chính. Một là dạng tự nhiên, và hai là các ca hiếm gặp được gọi là bại liệt có nguồn gốc từ vắc xin. Dạng thứ 2 đã được phát hiện trong nước thải ở New York.

Bại liệt từ vắc xin

Bệnh bại liệt có nguồn gốc từ vắc xin gần đây cũng được phát hiện ở London và Jerusalem.

Nó bắt nguồn từ việc sử dụng vắc xin ngừa bại liệt dạng uống, có chứa phiên bản suy yếu của virus gây bệnh. Sau khi uống vắc xin, trẻ em sẽ thải ra một số lượng virus trong phân trong vài tuần sau đó.

Tại các cộng đồng chưa được phòng ngừa, virus này có thể lây lan và biến đổi thành phiên bản virus có hại.

Nhiều nước như Anh và Mỹ không còn sử dụng loại vắc xin sống này nữa, nhưng những nước khác thì vẫn còn. Điều này khiến bệnh có thể lây lan toàn cầu, đặc biệt khi mọi người bắt đầu du lịch trở lại sau đại dịch Covid-19.

Một bé gái ở Yemen uống vắc xin ngừa bại liệt

reuters

Giờ thì sao?

Các chuyên gia đồng tình rằng nhóm người chưa tiêm ngừa là nguyên nhân chính dẫn đến các đợt bùng phát bại liệt tự nhiên và bại liệt từ vắc xin.

Theo Liên Hiệp Quốc, sự chần chừ tiêm ngừa là vấn đề ngày càng nghiêm trọng trước và sau đại dịch Covid-19, dẫn đến sự gián đoạn trong quá trình tiêm chủng thông thường của 1 thế hệ.

Có 1.081 ca bệnh bại liệt từ vắc xin trong năm 2020, gấp khoảng 3 lần so với 1 năm trước đó. Trong năm 2022, đến nay đã có 177 ca bệnh được phát hiện sau nỗ lực đưa chiến dịch tiêm ngừa bại liệt trở lại đúng tiến độ.

Chuyên gia y tế cho biết phát hiện virus trong nước thải ở New York City vẫn là lời kêu gọi tỉnh thức cho các phụ huynh với 1 thông điệp chính: hãy bảo vệ con trẻ bằng cách đưa chúng đi tiêm ngừa.