Kể từ khi ra đời vào năm 1999, Alibaba chuyển mình từ một hãng thương mại điện tử truyền thống sang một tập đoàn với nhiều doanh nghiệp con, trải rộng từ mảng hậu cần cho đến giao thực phẩm và điện toán đám mây. Hiện công ty trị giá hơn 460 tỉ USD. Nhân dịp Jack Ma, người gầy dựng khối tài sản khoảng 40 tỉ USD, chính thức về hưu, hãng tin Mỹ CNBC có bài viết nhìn lại 11 cột mốc đáng nhớ trong lịch sử Alibaba dưới sự lèo lái của tỉ phú Trung Quốc này.
Tháng 4.1999: Khởi động hành trình
|
Alibaba được thành lập bởi một nhóm gồm 18 nhà sáng lập, do ông Jack Ma đứng đầu. Họ làm việc tại căn hộ của ông Ma ở thành phố Hàng Châu, nơi hiện đặt trụ sở chính của Alibaba. Trang web đầu tiên của hãng là Alibaba.com, chợ bán buôn bằng tiếng Anh. Cũng trong năm 1999, hãng ra mắt thị trường bán buôn trong nước.
Tháng 1.2000: Softbank rót vốn
|
Alibaba nhận khoản đầu tư 20 triệu USD từ một nhóm các nhà đầu tư do SoftBank dẫn đầu. Ông Ma từng chia sẻ về CEP SoftBank, tỉ phú Masayoshi Son: "Chúng tôi không nói về lợi nhuận, chúng tôi còn chẳng bàn về mô hình kinh doanh. Chúng tôi chỉ nói về tầm nhìn chung. Cả hai chúng tôi đều đưa ra quyết định nhanh chóng". Tiền từ SoftBank giúp Alibaba phát triển trong những ngày đầu.
Tháng 5.2003: Taobao ra đời
Taobao là nền tảng mua sắm trực tuyến tại Trung Quốc, nơi bên bán thứ ba có thể thúc đẩy sản pẩm của họ. Trong năm tài khóa 2015, Taobao của Alibaba đạt tổng khối lượng hàng hóa là 1,59 nghìn tỉ nhân dân tệ, tương đương 223,9 tỉ USD. Con số này tăng lên 3,11 nghìn tỉ nhân dân tệ trong năm tài khóa 2019.
Doanh thu từ Taobao là phần quan trọng trong hoạt động kinh doanh thương mại cốt lõi của Alibaba. Tiếp nối thành công từ Taobao, Taobao Mall hay Tmall tiếp tục ra đời vào tháng 4.2008 và cũng trở thành một trong các tài sản thương mại điện tử quan trọng nhất của hãng Trung Quốc xét về mặt doanh thu. Nhiều thương hiệu thời trang xa xỉ, các nhà sản xuất hàng điện tử và thậm chí Starbucks cũng có mặt trên Tmall.
Tháng 12.2004: Alipay ra mắt
|
Alipay là một trong hai nền tảng thanh toán lớn của Trung Quốc, cùng với đối thủ WeChat Pay của Tencent. Nền tảng có hệ thống dựa trên mã QR tìm thấy tại các quầy bán hàng và người mua có thể quét mã để thanh toán. Alipay cũng có thể được sử dụng trong các cửa hàng trực tuyến. Tuy nhiên, Alipay là tài sản gây tranh cãi trong cả lịch sử Alibaba, khiến doanh nghiệp và Jack Ma có lần bất đồng với các cổ đông quan trọng là SoftBank và Yahoo.
Tháng 1.2007: IPO trên sàn Hồng Kông
Trước khi chào bán cổ phiếu lần đầu (IPO) trên sàn Mỹ vào năm 2014, Alibaba có IPO tại Hồng Kông và thu về 13,1 tỉ USD đô la Hồng Kông. Vào ngày giao dịch đầu tiên, cổ phiếu hãng tăng từ mức khởi điểm 13,5 đô la Hồng Kông lên 39,5 đô la Hồng Kông. Song chỉ 5 năm sau ngày lên sàn, Alibaba tự hủy niêm yết trên sàn Hồng Kông, trở thành doanh nghiệp tư nhân.
"Đưa Alibaba về lại thành doanh nghiệp tư nhân sẽ cho phép công ty chúng tôi đưa ra quyết định dài hạn vì lợi ích tốt nhất của khách hàng. Ngoài ra chúng tôi cũng không gặp áp lực của một hãng đại chúng", ông Ma nói khi đó.
Tháng 9.2009: Bắt đầu mảng đám mây
|
Alibaba mở hoạt động kinh doanh trên nền tảng đám mây năm 2009 và hiện là một trong các hãng lớn nhất trong mảng này ở Trung Quốc. Điện toán đám mây là nguồn doanh thu lớn thứ nhì và là mảng kinh doanh phát triển nhanh nhất. CEO Alibaba Daniel Zhang chia sẻ hồi năm ngoái rằng đám mây sẽ là mảng kinh doanh chính của công ty trong tương lai.
Tháng 11.2009: Khởi động ngày hội mua sắm Lễ độc thân
Ngày độc thân 11.11 là sự kiện mua sắm lớn nhất trong năm của Trung Quốc và nó ra đời nhờ giám đốc điều hành hiện thời của Alibaba, ông Daniel Zhang. Nhiều nhà bán lẻ giảm giá mạnh hôm đó và đây là dịp lễ trị giá hàng tỉ USD với Alibaba. Trong sự kiện năm 2018, tổng giá trị hàng hóa được bán trên nền tảng Alibaba đạt 30,8 tỉ USD, lớn hơn rất nhiều so với con số 7,8 triệu USD trong năm đầu tiên tổ chức là 2009.
Tháng 9.2014: IPO ở New York
|
Alibaba chào sàn New York (Mỹ) trong đợt IPO lớn nhất lịch sử, huy động được khoảng 25 tỉ USD. Sau IPO, Alibaba trở thành một trong các doanh nghiệp lớn nhất châu Á xét theo giá trị thị trường. Cổ phiếu Alibaba đến nay tăng hơn 150% kể từ giá chào sàn là 68 USD.
Tháng 10.2014: Ant Financial xuất hiện
Sau vụ phân tách gây tranh cãi của Alipay, Ant Financial được gầy dựng để bao gồm không chỉ hệ thống thanh toán mà còn các dịch vụ tài chính khác. Ant Financial hiện là hãng công nghệ tài chính lớn nhất Trung Quốc, có giá khoảng 150 tỉ USD. Tháng 2.2018, Alibaba mua 33% cổ phần của Ant Financial thông qua một điều khoản trong hợp đồng giữa hai doanh nghiệp vào năm 2014. Hiện một số nguồn tin cho rằng Ant Financial đang chuẩn bị cho IPO.
Tháng 4.2016: Bắt đầu vươn ra quốc tế
Kể từ ngày thành lập đến năm 2016, Alibaba tập trung chủ yếu vào thị trường nội địa, giúp doanh nghiệp trong và ngoài nước bán hàng cho người tiêu dùng Trung Quốc. Song đến tháng 4.2016, hãng nắm cổ phần kiểm soát tại Lazada, công ty thương mại điện tử của Singapore vốn làm ăn tại một số thị trường Đông Nam Á. Đây là động thái vươn ra quốc tế đầu tiên của hãng Trung Quốc.
Tháng 9.2019: Jack Ma từ chức chủ tịch Alibaba
|
Cách đây đúng một năm, Alibaba thông báo nhà sáng lập sẽ từ nhiệm chủ tịch hội đồng quản trị. CEO Zhang sẽ đảm nhận ghế chủ tịch của ông Ma, còn tỉ phú 55 tuổi vẫn có ý định ở lại trong ban giám đốc Alibaba cho đến cuộc họp cổ đông thường niên năm 2020.
Bình luận (0)