Ngày 4.11, tại Cục Thi hành án dân sự TP.HCM, Ban Thường trực Ủy ban T.Ư Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam có buổi giám sát việc giải quyết, thu hồi tài sản bị thất thoát trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế tại TP.HCM.
Tỷ lệ thu hồi có tích cực
Ở giai đoạn thi hành án, kết quả 5 năm thu hồi tài sản trong vụ án tham nhũng, kinh tế (từ 1.10.2017 - 30.9.2022), theo số liệu của Cục Thi hành dân sự (THADS) TP.HCM, đã thi hành án xong gần 47.000 tỉ đồng/hơn 72.500 tỉ đồng số có điều kiện thi hành án (trong đó số thụ lý là hơn 106.800 tỉ đồng); kết quả thi hành án đối với án tham nhũng, chức vụ, trong 5 năm đã thi hành hơn 11.300 tỉ đồng/22.600 tỉ đồng - số có điều kiện thi hành (trong đó số tiền phải thi hành là hơn 27.000 tỉ đồng).
Riêng năm 2022, về thu hồi tài sản trong án tham nhũng, kinh tế, Cục THADS TP.HCM cho biết đã tổ chức thi hành xong hơn 14.000 tỉ đồng/hơn 39.700 tỉ đồng số có điều kiện thi hành án (đạt tỷ lệ 35,40%). Trong khi đó, tổng số tiền phải thi hành án là hơn 68.600 tỉ đồng.
 |
Nhà đất số 15 Thi Sách (Q.1, TP.HCM) - một trong những tài sản nhà nước bị chiếm đoạt trong vụ án cựu Phó chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Hữu Tín (ảnh dưới) đã được thu hồi, giao lại UBND TP.HCM |
NHẬT THỊNH - NGỌC DƯƠNG |
 |
Nhà đất số 15 Thi Sách (Q.1, TP.HCM) - một trong những tài sản nhà nước bị chiếm đoạt trong vụ án cựu Phó chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Hữu Tín (ảnh dưới) đã được thu hồi, giao lại UBND TP.HCM |
NHẬT THỊNH - NGỌC DƯƠNG |
Theo lãnh đạo Cục THADS TP.HCM, số tiền phải thu hồi trong các vụ án tham nhũng, kinh tế tại Cục chiếm 76,73% số phải thu hồi của cả nước (cả nước: hơn 89.609 tỉ đồng). Đồng thời, kết quả thu hồi tài sản, toàn ngành thu hồi được hơn 15.952 tỉ đồng, trong đó Cục THADS TP.HCM đã thi hành được hơn 14.000 tỉ đồng - chiếm 88,20% số tổng thi hành của cả nước.
Với tài sản thu hồi được như trên, Cục THADS TP.HCM khẳng định, trong năm 2022, cơ quan thi hành án đã tổ chức thi hành xong nhiều vụ việc và kết quả thu hồi cao hơn năm 2021 và 2020.
Bị can tự nguyện nộp tài sản chiếm đoạt chiếm 99,2%
Tại buổi giám sát, đại diện Công an TP.HCM cho biết giai đoạn tố tụng, bị can án tham nhũng, kinh tế tự nguyện nộp tài sản chiếm đoạt chiếm tỷ lệ rất cao.
Cụ thể, thượng tá Lê Quang Phúc (Trưởng PC03 Công an TP.HCM) nêu từ ngày 1.1.2018 - 30.9.2022, Công an TP.HCM thụ lý 276 vụ án về tham nhũng, kinh tế, và đã giải quyết 252 vụ. Trong 252 vụ đã giải quyết thì tài sản phải thu hồi là 1.961 tỉ đồng; CQĐT đã thực hiện các biện pháp kê biên, phong tỏa, tạm giữ 1.379 tỉ đồng - được khoảng 72% số cần phải thu hồi. Trong đó, số tiền bị can tự nguyện giao nộp là 1.367 tỉ đồng - khoảng 99,2%, còn lại là áp dụng biện pháp kê biên, phong tỏa.
Đối với khoảng 537 tỉ đồng - khoảng 18% chưa thu hồi, theo thượng tá Lê Quang Phúc, do một số nguyên nhân ngay từ đầu đối tượng phạm tội có ý thức che giấu, tẩu tán tài sản nên khó thu hồi tài sản; đối tượng tham nhũng, tiêu cực dùng tiền chiếm đoạt đầu tư vào các hoạt động phi pháp chưa được thừa nhận như đầu tư tiền ảo, cờ bạc… dẫn đến CQĐT chưa thể áp dụng các biện pháp thu hồi; chưa có cơ chế hữu hiệu nhất để kiểm soát thu nhập/tài sản, nguồn hình thành tài sản của người dân, cá nhân liên quan đến nghi vấn rửa tiền, sử dụng nguồn tiền phạm tội mà có, gây khó khăn công tác kê biên thu hồi; cơ quan chủ quản về quản lý tài sản như ngân ngân hàng, quản lý đất đai, TN-MT chậm cung cấp tài liệu thông tin về tài sản, tiền theo yêu cầu của CQĐT cũng gây ảnh hưởng đến việc kê biên thu hồi tài sản…
Giải pháp thu hồi tối đa
Một trong số nội dung được đoàn giám sát và thành phần tham dự buổi giám sát tranh luận sôi nổi, là giải pháp để thu hồi được tối đa tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế.
Thượng tá Lê Quang Phúc kiến nghị cần sửa đổi, hoàn thiện điều 128 và điều 129 bộ luật Tố tụng hình sự, theo hướng cho phép CQĐT kê biên tài sản/phong tỏa tài khoản ngay từ giai đoạn xác minh, giải quyết nguồn tin về tội phạm, thay vì chỉ có thể kê biên tài sản/phong tỏa tài khoản sau khi viện kiểm sát phê chuẩn quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can.
“Việc không thực hiện được biện pháp kê biên, phong tỏa trong giai đoạn tiền tố tụng vụ án, tạo sơ hở cho các đối tượng tham nhũng, tiêu cực tẩu tán, chuyển dịch tài sản, gây khó khăn cho công tác thu hồi. Vì vậy, cần sửa đổi, bổ sung theo hướng cho phép CQĐT kê biên tài sản/phong tỏa tài khoản ngay từ giai đoạn xác minh, giải quyết nguồn tin về tội phạm; được kê biên tài sản có giá trị lớn số tiền, tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt được xác định sơ bộ vào giai đoạn đầu điều tra vụ án vì khi chưa có kết luận điều tra, Cơ quan điều tra chưa thể xác định được đầy đủ số tiền, tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt”, thượng tá Lê Quang Phúc phân tích.
Phó tổng cục trưởng Tổng cục THADS (Bộ Tư pháp) Trần Thị Phương Hoa, cũng là thành viên Đoàn giám sát, trăn trở: “Nếu công tác thu hồi tài sản án tham nhũng, kinh tế không được quan tâm ngay từ giai đoạn đầu phát hiện sai phạm đến điều tra, truy tố, xét xử thì kết quả thu hồi tài sản ở giai đoạn thi hành án sẽ không còn nữa”. Đơn cử, bà Hoa cho biết một số vụ như Hà Văn Thắm, ngày trước xét xử thì ngày sau tài sản bị chuyển nhượng; hay vụ Huỳnh Thị Huyền Như, tổng số tiền thu hồi rất thấp so với tổng số chiếm đoạt, do bị án không có tài sản đảm bảo, không còn tài sản để thi hành án.
Hay từ vụ Giang Kim Đạt, Phan Sào Nam, bà Hoa cho biết quá trình thi hành án cho thấy bị án có tài sản ở nhiều nơi, vậy đối với những vụ án khác cơ quan liên quan liệu đã yêu cầu 63 tỉnh thành cung cấp tài sản, tài khoản... của các bị cáo hay không thì cũng cần bàn, nhằm thu hồi triệt để tài sản bị chiếm đoạt.
Theo lãnh đạo Tổng cục THADS, cơ chế phối hợp, không bó hẹp ở bất cứ giai đoạn nào, cũng như nếu cơ quan tiến hành tố tụng sẽ có phương thức xác minh, kê biên, phong tỏa tài sản rõ ràng, thì công tác thu hồi tài sản bị chiếm đoạt sẽ đạt hiệu quả.
TP.HCM mạnh tay xử lý “tham nhũng vặt”
Trong báo cáo công tác phòng chống tham nhũng quý 3 và 9 tháng năm 2022 gửi Thanh tra Chính phủ, UBND TP.HCM đánh giá tình hình tham nhũng trên địa bàn có những bước chuyển biến tích cực so với cùng kỳ năm trước. Cấp ủy và thủ trưởng các đơn vị đã chủ động hơn trong kiểm tra, thanh tra để xử lý kịp thời hành vi tham nhũng; các ngành tư pháp tích cực điều tra, truy tố, xét xử các vụ án nghiêm trọng, phức tạp. Dù vậy, tình hình nhũng nhiễu, tham nhũng, tiêu cực vẫn còn phức tạp, tinh vi xảy ra ở nhiều lĩnh vực, nhất là quản lý tài sản công, đầu tư xây dựng, quản lý đất đai, thương mại, tài chính…
Trong 9 tháng, TP.HCM đã chuyển đổi vị trí công tác đối với 1.557 cán bộ, công chức, viên chức để phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực; đồng thời thực hiện kê khai tài sản, thu nhập đối với 16.394 người có chức vụ.
Qua kiểm tra 136 đơn vị về việc thực hiện chế độ, định mức, tiêu chuẩn, cơ quan chức năng phát hiện 7 vụ việc và 12 người vi phạm. Như Q.Bình Thạnh, Chủ tịch UBND P.5 và P.12 có thiếu sót, Chủ tịch UBND Q.Bình Thạnh yêu cầu thu hồi ngân sách nhà nước 614 triệu đồng. Sau đó, Chủ tịch UBND P.5 đã nộp lại hơn 50 triệu đồng, Q.Bình Thạnh tiếp tục đôn đốc thu hồi 564 triệu đồng đối với Chủ tịch UBND P12. Còn tại Q.8, qua công tác thanh tra, kiểm tra, Chủ tịch UBND quận cũng yêu cầu thu hồi ngân sách hơn 148 triệu đồng đối với các vi phạm xảy ra tại Trường THCS Sương Nguyệt Anh, UBND P.8, Phòng GD-ĐT và Phòng Y tế quận.
Về kết quả phát hiện, xử lý tham nhũng, có 21 người vi phạm trong 19 vụ việc. Một số vụ việc điển hình như nhân viên thu phí của Bệnh Viện TP.Thủ Đức không nộp đủ số tiền thu chi hơn 8,2 tỉ đồng từ tháng 1 - 7.2021, hiện Cơ quan CSĐT Công an TP.Thủ Đức đang thụ lý vụ việc. Ngành công an TP.HCM cũng ghi nhận 5 trường hợp sai phạm liên quan đến hành vi có dấu hiệu tham nhũng, các vi phạm được phát hiện qua công tác tự kiểm tra của thủ trưởng công an các đơn vị, địa phương. Qua phản ánh, báo cáo về hành vi tham nhũng, Công an TP.HCM cũng xác minh 10 đơn, trong đó có 2 đơn đúng, 6 đơn sai và 2 đơn không cơ sở kết luận; xử lý 2 cán bộ, chiến sĩ sai phạm.
Về việc thu hồi tài sản tham nhũng, các sở ngành, quận huyện thu hồi 474 triệu đồng, ngành công an thu hồi 1.165 tỉ đồng, viện kiểm sát thu hồi 91 tỉ đồng, cục thi hành án dân sự giải quyết hơn 10.588 tỉ đồng, hội đồng xét xử ghi nhận tự nguyện giao nộp hơn 18 tỉ đồng.
Đối với khối doanh nghiệp ngoài nhà nước, TP.HCM ghi nhận 3 vụ tham ô tài sản với tổng số tiền hơn 438 triệu đồng xảy ra tại Q.7 gồm: phó quản lý siêu thị Aeon Citimart Hưng Vượng, cửa hàng trưởng quản lý cửa Nutifood và một nhân viên giao hàng tiết kiệm.
Sỹ Đông
Bình luận (0)