Các công ty Trung Quốc đang lo ngại các lô hàng đất hiếm từ Myanmar bị trì hoãn, do cuộc chính biến ngày 1.2 dẫn đến những cuộc biểu tình kéo dài nhằm phản đối chính quyền quân sự, theo tờ Asia Times. Nguyên liệu đất hiếm thường được dùng trong lĩnh vực hàng không vũ trụ, thiết bị quân sự tiên tiến, thiết bị điện tử... cùng các sản phẩm công nghệ khác.
Myanmar là nhà cung cấp đất hiếm cho Trung Quốc để khai thác và chế biến, sau đó được dùng sản xuất trong nước hoặc vận chuyển ra thị trường toàn cầu. Myanmar đã khai thác 30.000 tấn oxit đất hiếm, chiếm 12,5% sản lượng toàn cầu vào năm 2020, theo ước tính của Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ.
Bên cạnh đó, 60% đất hiếm ở Trung Quốc có nguồn gốc từ Myanmar. Những năm gần đây, Trung Quốc đẩy mạnh nhập khẩu đất hiếm Myanmar nhằm giảm thiểu tác hại môi trường từ hoạt động khai thác trong nước. Hiện Trung Quốc kiểm soát 80% nguồn cung đất hiếm trên thế giới.
Theo tờ Hoàn cầu Thời báo, các công ty khai thác đất hiếm Trung Quốc cho biết những lô hàng đất hiếm từ Myanmar gần đây đã sụt giảm dù hoạt động khai thác tại các mỏ vẫn bình thường. Điều này dẫn đến tình trạng giá đất hiếm tăng vọt tại thị trường Trung Quốc và sắp tới là thị trường toàn cầu.
Các mỏ đất hiếm của Myanmar nằm tại các khu vực miền bắc và phần lớn là do các nhóm vũ trang kiểm soát. Chẳng hạn, bang Kachin giáp với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) là nơi sản xuất, giao dịch đất hiếm của Myanmar với Trung Quốc.
Các nhà phân tích cho rằng tranh chấp thường nổ ra giữa quân đội Myanmar và các nhóm vũ trang địa phương vì lợi nhuận từ mỏ đất hiếm. Tờ Hoàn cầu Thời báo dẫn lời một nhà sản xuất nam châm tại thành phố Cám Châu (tỉnh Giang Tây) cho rằng thế giới sắp tới bị thiếu đất hiếm vì cuộc chính biến ở Myanmar.
Một mỏ khai thác đất hiếm ở Trung Quốc |
Hồi tháng 11.2018, chính phủ Myanmar ban hành lệnh cấm xuất khẩu đất hiếm sang Trung Quốc vì không thể kiểm soát các hoạt động của một số công ty khai thác Trung Quốc vốn làm ô nhiễm môi trường. Sau đó, lệnh cấm đã được dỡ bỏ, nhưng chính phủ Myanmar thỉnh thoảng ra lệnh tạm dừng xuất khẩu đất hiểm sang Trung Quốc trong những năm gần đây vì nhiều lý do khác nhau.
Mặt khác, Trung Quốc đang tìm cách cản trở các công ty sản xuất vũ khí Mỹ bằng cách hạn chế xuất khẩu đất hiếm, vốn là nguyên liệu quan trọng trong quá trình sản xuất chiến đấu cơ thế hệ 5 tàng hình F-35 và các loại vũ khí tinh vi khác, theo tờ Financial Times. Hồi tháng 1, Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc đã đề xuất dự thảo kiểm soát sản xuất và xuất khẩu 17 loại khoáng sản đất hiếm ở Trung Quốc.
|
Chiến tranh thương mại căng thẳng, Mỹ lo ngại Trung Quốc ngừng cung cấp đất hiếm |
Bắc Kinh có động thái này trong bối cảnh quan hệ Trung Quốc-Mỹ xấu đi và cuộc chiến giành vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực công nghệ đang diễn ra giữa hai bên.
Những tháng gần đây, Lầu Năm Góc ngày càng lo ngại trước vấn đề Mỹ phụ thuộc vào Trung Quốc về đất hiếm vốn được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ sản xuất tên lửa dẫn đường cho đến máy bay không người lái. Lầu Năm Góc đã ký kết hợp đồng với những công ty khai thác mỏ Mỹ và Úc để nâng cao năng lực khai thác, xử lý đất hiếm.
Bình luận (0)