Chuyện trọng tài xử ép ở SEA Games: Bao giờ thể thao Đông Nam Á mới vươn tầm?

Ám ảnh trọng tài chấm điểm các môn biểu diễn

Với các VĐV thi đấu ở những nội dung mang tính biểu diễn và chấm điểm như quyền taekwondo, kata karate, wushu,… nỗi sợ lớn nhất không nằm ở đối thủ, mà nằm ở sự cảm tính của trọng tài. Và điều đó đã xảy ra ngay ngày mở màn thi đấu môn taekwondo của SEA Games 33. 

Hình ảnh 2 VĐV Nguyễn Trọng Phúc và Trịnh Thị Kim Hà ôm nhau khóc sau chung kết nội dung quyền đôi nam nữ đã khiến nhiều người không khỏi chạnh lòng. Cặp VĐV Việt Nam chỉ mắc một lỗi nhỏ, trong khi đối thủ Singapore mắc tới hai lỗi tiếp đất rất rõ ràng, nhưng kết quả cuối cùng phần thắng vẫn nghiêng về đối phương. Ban huấn luyện Việt Nam gửi đơn khiếu nại, yêu cầu kiểm tra lại video quay chậm, song tất cả đều bị từ chối.

Không chỉ Việt Nam, Philippines cũng lên tiếng cho rằng họ bị xử ép ở bán kết khi chạm trán Singapore. Đoàn Philippines cũng gửi đơn kiện nhưng kết quả không thay đổi.

Trong khi đó, taekwondo Malaysia trải qua đúng nghĩa một "cơn ác mộng". Theo báo The Star, cặp VĐV Nur Humaira Abdul Karim - Jason Loo Jun Wei ban đầu được chấm điểm cao hơn chủ nhà Thái Lan, nhưng sau đó bị trừ 0,4 điểm vì một lỗi kỹ thuật không được công bố rõ ràng, dẫn đến việc bị loại ngay từ tứ kết. Trước khi SEA Games khởi tranh, 2 VĐV này được nhận định có thể cạnh tranh HCV.

ẢNH: QUỐC VIỆT

Ở môn pencak silat, căng thẳng thậm chí vượt ra ngoài phạm vi chuyên môn. Khi tỷ số giữa VĐV Malaysia Nor Farah Mazlan và đối thủ Thái Lan được chấm 60-60, trọng tài xử VĐV Malaysia thua vì phạm lỗi nhiều hơn. Phán quyết này lập tức thổi bùng phản ứng dữ dội, khiến các thành viên đội Malaysia lao về phía tổ trọng tài, dẫn tới tranh cãi gay gắt và xô xát, buộc BTC phải can thiệp khẩn cấp.

Ở môn bóng đá nữ, sau trận thua Philippines 0-1 tại vòng bảng hôm 8.12, HLV Mai Đức Chung của đội tuyển nữ Việt Nam thẳng thắn cho rằng công tác trọng tài chưa làm tròn vai, ông dẫn chứng tình huống bóng chạm tay cầu thủ Philippines trong vòng cấm nhưng không được thổi phạt.

Bóng chuyền nữ Việt Nam mất HCV SEA Games lịch sử

Trong trận chung kết bóng chuyền nữ vào tối 15.12, trước đối thủ Thái Lan, đội tuyển nữ Việt Nam đã chơi một trận đấu quả cảm, đẩy trận chung kết tới set 5 quyết định và đứng trước cơ hội giành tấm HCV lịch sử.

Thế nhưng, đúng vào thời khắc then chốt, một tình huống nhạy cảm liên quan đến khả năng chạm lưới của đội chủ nhà đã trở thành bước ngoặt của trận đấu. Lưới rung, quyền khiếu nại là có, nhưng góc quay truyền hình không đủ rõ để làm thay đổi phán quyết của tổ trọng tài. 

ẢNH: NHẬT THỊNH

HLV Nguyễn Tuấn Kiệt không né tránh trách nhiệm khi thừa nhận đội tuyển đã không thể tự kết thúc trận đấu khi có thời cơ. Tuy nhiên, ông cũng ngậm ngùi kể lại cuộc trao đổi với trọng tài sau trận đấu: "Vì đây là đất Thái Lan nên mình phải chấp nhận".

Câu nói ấy cũng phản ánh tâm trạng chung của cả đội tuyển và người hâm mộ, khi ngưỡng cửa lịch sử một lần nữa bị bỏ lỡ bởi các yếu tố ngoài chuyên môn.

Một nghịch lý khác đến từ môn wushu, nơi Dương Thúy Vi - VĐV từng vô địch thế giới - lại rời SEA Games 33 mà không có nổi một tấm huy chương. Với cùng độ khó bài biểu diễn đã giúp cô bước lên đỉnh cao thế giới, Thúy Vi lại không thể cạnh tranh sòng phẳng ở sân chơi khu vực, nơi nhiều đối thủ lựa chọn các bài thi có độ khó thấp hơn nhưng an toàn và "vừa mắt" trọng tài hơn.

ẢNH: NHẬT THỊNH

Lý giải sau giải đấu, Thúy Vi cho biết sự thay đổi luật thi đấu của chủ nhà khi gộp ba bài vào tranh một bộ huy chương khiến áp lực về độ ổn định bị đẩy lên rất cao. Trong bối cảnh đó, các VĐV trẻ của Malaysia hay Indonesia chủ động hạ độ khó để hạn chế rủi ro. 

Ngược lại, Thúy Vi vẫn kiên định giữ nguyên bài thi từng chinh phục thế giới, chấp nhận mạo hiểm vì không muốn đánh đổi chất lượng chuyên môn trước thềm ASIAD, đồng thời muốn làm gương cho lớp kế cận thay vì thỏa hiệp bằng cách cùng nhau "đi xuống".

Bao giờ thể thao Đông Nam Á mới thật sự vươn tầm?

Nhìn rộng ra, những tranh cãi trọng tài tại SEA Games 33 không còn là câu chuyện riêng của Việt Nam. Malaysia, Philippines hay một số đoàn khác cũng đang chung cảm giác bức xúc và bất lực khi các quyết định gây tranh cãi lặp đi lặp lại.

Thể thao Đông Nam Á muốn vươn tầm châu lục và thế giới, muốn sản sinh ra nhiều VĐV thành tích cao như Joseph Schooling, Hoàng Xuân Vinh hay Carlos Yulo, chắc chắn không thể chỉ trông chờ vào chính sách đầu tư thể thao của từng quốc gia. Công tác trọng tài, yếu tố cốt lõi bảo đảm sự công bằng và tình thần thượng võ của thể thao, dường như vẫn chưa được coi trọng đúng mức.

Khi những giọt nước mắt vẫn còn rơi vì các quyết định gây tranh cãi, câu hỏi "bao giờ thể thao Đông Nam Á mới vươn tầm?" vẫn sẽ còn đó, day dứt và chưa có lời đáp thỏa đáng.