Ở tỉnh Lai Châu có một loài lợn rất đặc biệt. Những chú lợn vừa sinh ra đã sống đời bán hoang dã. Tuy là lợn của người dân bản địa nhưng chúng chủ yếu tự ra vườn, lên rừng tìm cái ăn. Thức ăn của lợn đen là những loại rau rừng, thảo dược mà dưới xuôi khó kiếm như sâm đương quy, cúc tần, đại bi, cùng các loại trái cây theo mùa như lê, đào, mận... Chế độ ăn "dinh dưỡng" này giúp cơ thể lợn sạch sẽ và tích tụ dưỡng chất đặc biệt.
Chị Bích Hồng cho lợn đen ăn tại chuồng – những con lợn được chăn thả bán hoang dã, ăn rau rừng và thảo dược tự nhiên
Ảnh: Nhật Minh
Rời TP.HCM lên tỉnh Lai Châu lập nghiệp, chị Vũ Thị Bích Hồng biết đến chất lượng thịt lợn đen của đồng bào nơi đây. Chị Hồng liền hỏi thăm qua mẹ chồng và được bà truyền nghề làm mỡ lợn đen cho, đồng thời bà còn hướng dẫn chị Hồng nhiều bí kíp nhận diện con lợn như thế nào là ngon, thơm. Độ tuổi của lợn, vùng nuôi, và thậm chí là cả dáng đi, tướng đứng hay cái chân của con lợn đều chỉ ra những giá trị về mặt chất lượng cho sản phẩm từ thịt. Vậy là chị Hồng quyết tâm đưa hương vị núi rừng đặc biệt này đến với người tiêu dùng cả nước.
Thay vì nuôi 6-7 tháng như lợn trắng dưới xuôi, lợn đen phải nuôi tối thiểu 1 năm, trung bình là 2 năm mới được. Lợn được chăn thả tự nhiên bởi các dân tộc Mông, Dao, Giáy, Thái. Chúng sống trong không khí thoáng đãng và uống nguồn nước sạch từ dãy Hoàng Liên Sơn, giàu lợi ích sức khỏe chính nhờ nguồn thức ăn bản địa, thịt lợn đen có màu đỏ thẫm và thơm. Đặc biệt, mỡ lợn đen khi rán lên trong như nước suối, không bị hôi, dày dặn, và sánh như ngọc thạch. Khi chiên, mỡ không bị bắn vì không tích nước và rất chắc thịt. Về mặt khoa học, mỡ lợn đen có nhiệt độ nóng chảy thấp hơn so với mỡ thông thường, cho thấy khả năng chứa nhiều chất béo không no hơn (chưa bão hòa), mang lại lợi ích tốt hơn cho cơ thể.
Chị Bích Hồng cẩn thận lọc và đóng hũ mỡ lợn đen
Ảnh: Nhật Minh
Mỡ không chỉ bổ sung chất béo tự nhiên mà còn mang lại hương vị đặc trưng, độ bóng lớn cho món ăn. Mỡ lợn đen Tây Bắc có thể bảo quản 1 đến 3 năm trong chum mà không bị hôi, khác hẳn mỡ dưới xuôi chỉ được khoảng một tháng. Với bà con ở Tây Bắc, lợn đen là một tài sản quý giá của gia đình, có thể bán được 7-8 triệu đồng/con. Quan trọng hơn, nó là vật tế lễ không thể thiếu trong các nghi thức văn hóa, đặc biệt là lễ cưới và lễ hội của người Mông, người Dao.
Việc phát triển sản phẩm từ lợn đen giúp bà con phát triển sinh kế bền vững. Quy trình chế biến của chị Hồng vô cùng khắt khe, học hỏi từ mẹ - người có 40-50 năm kinh nghiệm làm mỡ lợn. Chị chỉ chọn những con lợn ngon, và mỡ phải dày từ 5 phân trở lên. Mỡ được rán ngay lập tức khi còn ấm nóng để giữ chất lượng và hương thơm tự nhiên, đây là một bí kíp để đảm bảo chất lượng số 1 cho mỡ lợn. Sản phẩm từ lợn đen Tây Bắc đang mang lại giá trị kinh tế, tinh thần và bảo tồn giống lợn bản địa giúp người dân địa phương phát triển kinh tế gia đình.
Bình luận (0)