Họ Vương muốn có quy chế mới quản lý dinh vua Mèo

Ông Vương Duy Bảo, một trong 16 chủ sở hữu dinh vua Mèo, vừa gửi thư tới ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang. Trong đó, ông Bảo nêu nhiều điều ông cho là bất cập trong quá trình 4 tháng thực hiện Quy chế quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị Khu di tích quốc gia khu nhà họ Vương (còn gọi là dinh nhà Vương hoặc dinh vua Mèo - PV) tại xã Sà Phìn, H.Đồng Văn, Hà Giang.

Đầu tiên, ông Bảo không hài lòng với việc sử dụng nguồn thu từ tiền bán vé tại dinh thự. Theo quy chế đã được ban hành, tiền thu từ bán vé sẽ được dùng để nộp ngân sách nhà nước theo quy định; Phần còn lại được chia 20% cho chủ sở hữu, 80% cho việc phục vụ hoạt động thu phí, duy tu và sửa chữa thường xuyên khu di tích. Trong thư, ông Bảo cho rằng: Hiện tại, UBND H.Đồng Văn vẫn tiếp tục áp dụng mức thu phí theo quy định cũ, nghĩa là 60% tiền thu nộp về ngân sách, còn 40% chi phí cho di tích nhà Vương. Vì thế, ông Bảo lo lắng về việc liệu ông và gia đình có nhận được tiền thu từ bán vé (nhận 2 lần/năm, tương đương 20% thu từ bán vé sau khi nộp ngân sách) theo quy chế hay không. “Cứ áp dụng quy định này thì tới đây, 16 chủ sở hữu di tích sẽ không được hưởng lợi gì từ việc thu phí tham quan di tích của mình?”, ông nêu câu hỏi. Ông Bảo cũng cho biết trong thư, hiện số tiền bán vé từ tháng 1 - 5.2020 là 486 triệu đồng.

Ông Bảo cũng cung cấp hợp đồng lao động ký kết giữa ông và ông Nguyễn Trung Ngọc, Phó chủ tịch UBND H.Đồng Văn. Theo đó, ông Bảo nhận lương để phụ trách bảo tồn di tích và hướng dẫn viên. Ông Ngọc có quyền chấm dứt hợp đồng khi không có nhu cầu và người lao động không hoàn thành nhiệm vụ… “Có 5 người trong gia đình tôi có hợp đồng tham gia tổ quản lý như thế”, ông Bảo cho biết.

Theo ông Bảo: “Chúng tôi không nhất trí với quy chế quản lý di tích nhà Vương vì khu dinh thự là sở hữu của dòng họ Vương. Do đó, nhà nước quản lý thu chi tài chính để nộp vào ngân sách là không phù hợp với pháp luật. Việc nhà nước ký hợp đồng trả lương cho các thành viên trong tổ quản lý là chưa đúng”. Ông Bảo đề nghị: “Hủy quy chế, trả lại quyền quản lý di tích cho chúng tôi vì quy chế vi phạm luật Di sản và luật Dân sự. Phải làm lại quy chế mới, trong đó phần quản lý dinh thự phải thuộc về gia đình. Gia đình bán vé, đóng phí và lệ phí theo quy định của nhà nước”.

Một vấn đề khác cũng được ông Bảo nêu ra: “Từ năm 2007 đến nay, nhà nước lấy nhà của chúng tôi để kinh doanh, thì tôi đề nghị công khai thu chi từ 2007 đến nay để gia đình chúng tôi được biết”.

Khu dinh thự nhà họ Vương là địa điểm tham quan yêu thích của du khách trong và ngoài nước sau khi được trùng tu vào 2005 ẢNH: LƯU QUANG PHỔ

Luật sư Trương Anh Tú (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng nên xem xét việc để gia đình họ Vương tự quản lý di tích dinh vua Mèo. “Nếu gia đình ông Bảo quản lý mà vẫn đảm bảo được giá trị di tích, phát huy được giá trị di tích đúng định hướng của nhà nước thì cũng nên xem xét”, ông Tú nói. Cũng theo luật sư Tú, vụ việc di tích quốc gia khu nhà họ Vương mở ra một tư duy mới trong công tác quản lý đối với các di sản thuộc sở hữu tư nhân. “Vì đây là trường hợp mới nên chúng ta cần có thời gian thích nghi và tìm mô hình phù hợp. Tuy nhiên, quan điểm chủ đạo là không nhất thiết nhà nước phải quản lý. Nếu tư nhân chủ động, đủ kinh nghiệm, nhân lực thì cần tạo điều kiện cho họ tự vận hành. Nhà nước đỡ mất công sức và nhân lực vào đó”, ông Tú đề xuất.

Không nhất thiết nhà nước phải quản lý. Nếu tư nhân chủ động, đủ kinh nghiệm, nhân lực thì cần tạo điều kiện cho họ tự vận hành. Nhà nước đỡ mất công sức và nhân lực vào đó Luật sư Trương Anh Tú (Đoàn luật sư Hà Nội)

Việc H.Đồng Văn đứng ra thuê lao động là chính chủ sở hữu dinh thự, theo ông Tú, cũng thể hiện sự lúng túng. “Tại sao huyện lại trả lương cho nhà ông Bảo trong khi di tích là của ông Bảo? Tiền đó lại lấy từ tiền bán vé. Trong tình huống này, chủ thể là huyện đứng ra ký hợp đồng có nghĩa vẫn chưa coi đó là sở hữu tư nhân”, ông Tú phân tích. Theo ông Tú, nên lập một doanh nghiệp quản lý dinh thự do chính gia đình ông Bảo làm chủ. Doanh nghiệp này có thể đứng ra ký hợp đồng với người lao động, dù người đó là chủ sở hữu hay không.

Ông Trần Đức Quý, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang, cho biết về việc gia đình ông Bảo không đồng tình với quy chế hiện tại, tỉnh đã nắm và cũng đã đưa ra phương án giải quyết. Cụ thể, UBND tỉnh Hà Giang đã ban hành Quyết định số 927 về việc thành lập tổ công tác giải quyết các vấn đề quản lý và phát huy di tích kiến trúc nghệ thuật khu nhà họ Vương. Văn bản này cũng đã được gửi để báo cáo Văn phòng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ, Bộ VH-TT-DL.

Theo quyết định trên, tổ công tác có 13 người, do ông Nguyễn Hồng Hải - Giám đốc Sở VH-TT-DL, làm tổ trưởng. Tổ cũng có các thành viên là phó giám đốc các sở: VH-TT-DL, TN-MT, NN-PTNT, Tài chính, GTVT, Xây dựng. Phía đại diện gia đình trong tổ công tác có ông Vương Duy Bảo và ông Vương Quỳnh Sèo. Văn bản cũng yêu cầu các cơ quan chức năng tỉnh Hà Giang thẩm định và báo cáo trình Chủ tịch UBND tỉnh xem xét cho chủ trương để ban hành quy chế thay thế quy chế đã ban hành kèm Quyết định số 157/QĐ-UBND ngày 19.2.2020 của UBND H.Đồng Văn, theo hướng: giao chủ sở hữu hợp pháp di tích quản lý tiền thu phí tham quan theo quy định. Nhà nước thực hiện việc thu thuế, phí hoặc lệ phí, các khoản thu dịch vụ khác liên quan đến hạ tầng do nhà nước quản lý và thuộc sở hữu của nhà nước theo quy định; giao chính quyền địa phương có trách nhiệm quản lý hạ tầng cơ sở do nhà nước đầu tư tại khu vực di tích theo quy định của pháp luật; xác định rõ quyền lợi, nghĩa vụ của chủ sở hữu để tránh phát sinh khiếu kiện.