Thanh Niên và tôi: Những tư liệu trên Báo Thanh Niên lan tỏa tình yêu sử Việt trong tôi

Lưu trữ những bài viết hay làm tư liệu

Tôi có thói quen lưu trữ lại những bài viết hay, đặc biệt là những bài viết về đề tài lịch sử Việt Nam để làm tư liệu cho những hoạt động giáo dục của mình. Trước khi mạng internet thịnh hành thì những tư liệu như thế này rất có giá trị bởi tính chính thống và sống động vì có những chi tiết, hình ảnh mà trong sách giáo khoa không thể hiện. Chính những tư liệu trên Báo Thanh Niên đã lan tỏa thêm tình yêu sử Việt trong tôi.

Trang báo có bài viết Chúng tôi vừa gặp anh Nguyễn Trung Hiếu của tác giả Đặng Ngọc Khoa đăng trên Báo Thanh Niên được một người bạn sử dụng trong đề tài thuyết trình về quyển Nhật ký Đặng Thùy Trâm đã mang lại những giây phút thật xúc động và nhân văn với bởi tính chân thật và sống động của những chi tiết trong bài viết. Ở góc độ cá nhân mình, tôi hiểu được rằng: Đó là những trang viết đẹp của một người phụ nữ sống giữa chiến tranh, đầy tính nhân văn từ chiến trường khốc liệt.

Tại sao anh Tạ lại tha chết cho một người lính đối phương? Đấy là một câu hỏi của không ít bạn trẻ với tôi trong một dịp trò chuyện về phim Mưa Đỏ. Tôi giải thích: Thông điệp cùng nhau khép lại quá khứ để hướng đến tương lai tốt đẹp đã được Đảng và Nhà nước chúng ta thực hiện trong chính sách đối ngoại vì hòa bình trong nhiều năm nay, và chi tiết này cùng với chi tiết cả hai bà mẹ của hai nhân vật ở hai bên chiến tuyến thả hoa trên dòng Thạch Hãn ở cuối phim như một thông điệp nhân văn và hòa giải.

Để cộng hưởng cho nhận định của mình, tôi dẫn chứng thêm những chi tiết trong bài viết Một ngày đặc biệt ở Washington DC của tác giả Nguyễn Quang Thông trên Báo Thanh Niên nhân cuộc hội đàm của tổng thống George W.Bush và Thủ tướng Phan Văn Khải tại Nhà Trắng vào năm 2005.

ẢNH: TÁC GIẢ CUNG CẤP

Sau khi đọc hai loạt ký sự Tướng tình báo chiến lược (năm 2002 ) và Giải mã Phạm Xuân Ẩn (năm 2008) của tác giả Hoàng Hải Vân trên Báo Thanh Niên, tôi nghĩ: Nếu những chi tiết trong loạt phóng sự này được thể hiện thành những tác phẩm văn học thì hay biết mấy.

Như là đọc được những suy nghĩ của tôi, những quyển sách về tướng Ẩn được liên tiếp xuất bản với những tác giả là những nhà văn, nhà báo trong và ngoài nước, trong đó có quyển Perfect Spy của Larry Berman. Là một người học tiếng Anh nên khi đối chiếu với nguyên bản và xem qua hai bản dịch tiếng Việt, tôi có nhận định rằng: Bản dịch Điệp viên hoàn hảo của tác giả Đỗ Hùng (khi đó là Thư ký tòa soạn Báo Thanh Niên) hay hơn bản dịch trước đây bởi sự giao thoa văn hóa giữa tiếng Anh và tiếng Việt.

Những bài viết trên Thanh Niên cho tôi sự trải nghiệm

Bài viết Tướng Nguyễn Chí Vịnh và Người thầy tình báo bí ẩn trên Báo Thanh Niên cùng với một số nội dung trong quyển sách mà tướng Vịnh viết về người thầy của mình - tướng tình báo anh hùng Đặng Trần Đức (Ba Quốc), đã giúp tôi có thêm những kiến thức lịch sử phong phú bên ngoài sách giáo khoa trong nhà trường. Và nói không quá lời tôi đã có những bài học sư phạm từ những đoạn trích trong quyển sách này trên Báo Thanh Niên: "… bản báo cáo sai một chữ số thôi cũng thành vô nghĩa. Thậm chí còn gây hại cho người chỉ huy và phí công lao của cả tập thể". Mỗi lần ra đề kiểm tra đánh giá, tôi luôn nhớ đến chi tiết này và cẩn trọng hơn để có được những đề kiểm tra hoàn hảo đến với học trò mình.

Với một người yêu thích lịch sử và văn hóa đọc nên không khó hiểu khi quyển Người Thầy sau đó lại được bổ sung vào tủ sách gia đình tôi cũng như quyển Ông Tướng tình báo bí ẩn và những điệp vụ siêu hạng của hai tác giả Hoàng Hải Vân và Tấn Tú được tích hợp từ những bài viết về ông Ba Quốc trên Báo Thanh Niên trước đây.

ẢNH: TÁC GIẢ CUNG CẤP

Lịch sử không đơn thuần là những gì trong sách giáo khoa và những tư liệu, mà còn là những câu chuyện rất đời thường nhưng mang lại những giá trị nhân văn giúp thế hệ đi sau hiểu được những gì mà ông cha ta đã trải qua để từ đó có những bài học quý báu trên bước đường đời. Đó là những gì tôi trải nghiệm được qua những bài viết về chủ đề lịch sử Việt Nam trên Báo Thanh Niên.