Về đền Hét xem lễ hội vật cầu

Cù Hiền
Cù Hiền
30/01/2023 10:25 GMT+7

Sau 2 năm do ảnh hưởng của dịch Covid-19 khiến lễ hội đền Hét không thể diễn ra, năm nay, mọi công tác tổ chức cho lễ hội này được chuẩn bị chu đáo từ trong năm để đón du khách thập phương về trẩy hội.

Đền Hét (xã Thái Thượng, H.Thái Thụy, tỉnh Thái Bình) là nơi thờ tướng quân Phạm Ngũ Lão (1255 - 1320), quê ở làng Phù Ủng (nay là H.Ân Thi, Hưng Yên). Ông là người tài cao, tinh thông võ nghệ, giỏi phép dụng binh.

Về đền Hét xem lễ hội vật cầu - Ảnh 1.

Lễ hội thu hút sự quan tâm của du khách thập phương

CÙ HIỀN

Trong cuộc chiến chống quân xâm lược Nguyên - Mông, Phạm Ngũ Lão cầm quân đi đánh giặc, lập được nhiều chiến công lớn, được vua Trần tin yêu, Hưng Ðạo Ðại Vương Trần Quốc Tuấn gả con gái cho và được phong làm Ðiện Súy Thượng tướng quân.

Khi được vua Trần giao cho thống lĩnh 3 quân trấn thủ, bảo vệ vùng biên giới Ðông Bắc, tướng quân Phạm Ngũ Lão đã chọn cửa biển Ðại Toàn (nay là cửa biển Diêm Ðiền), mảnh đất địa linh nhân kiệt có thế long giáng, hổ vờn, làm nơi đóng đồn, dựng trại huấn luyện binh sĩ. Nơi ông đóng quân, sau này nhân dân địa phương xây đền thờ phụng.

Trải qua các thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, ngôi đền vẫn sừng sững uy nghiêm suốt mấy trăm năm trước sóng gió nơi cửa biển. Đến nay, đền Hét vẫn được bảo tồn, trùng tu, tôn tạo khang trang và lưu giữ nguyên vẹn 7 sắc phong thời Lê - Nguyễn, 1 thần tích chữ Hán, nhiều đồ tế khí, câu đối, cặp song mã và bia đá cổ.

Về đền Hét xem lễ hội vật cầu - Ảnh 2.

Trò chơi vật cầu không giới hạn lứa tuổi, chỉ cần là đàn ông, khỏe mạnh là được tham gia

CÙ HIỀN

Năm 1993, Bộ VH-TT đã cấp bằng công nhận đền Hét là Di tích lịch sử cấp quốc gia.

Mùng 8 tết âm lịch mỗi năm (lấy mốc lịch sử vào ngày mùng 8 tháng Giêng năm Mậu Tý 1288, tướng và quân nhà Trần đã xuất quân đi đánh quân Nguyên tại cửa biển Ðại Bàng - cửa biển Thái Bình ngày nay), đông đảo nhân dân xã Thái Thượng, con em xa quê, du khách thập phương lại nô nức trở về tham dự lễ hội đền Hét cùng nhiều trò chơi dân gian ý nghĩa để tưởng nhớ tới công ơn của tướng quân Phạm Ngũ Lão, người đã có công lớn trong cuộc chiến chống quân Nguyên - Mông.

Trong lễ hội, ngoài phần tế lễ, rước, dâng hương, còn tổ chức biểu diễn văn nghệ và các trò chơi dân gian. Trong đó, trò chơi vật cầu thu hút sự quan tâm của du khách thập phương. Trò chơi này vừa để rèn luyện sức khỏe, giữ gìn nét văn hóa truyền thống địa phương, vừa tưởng nhớ vị tướng giỏi một thời.

Về đền Hét xem lễ hội vật cầu - Ảnh 3.

Quả cầu được làm từ củ chuối, có trọng lượng 15 kg

CÙ HIỀN

Vận động viên trong trò chơi vật cầu là những trai làng có sức vóc cường tráng, khỏe mạnh, sau khi vào đền thắp hương sẽ ra sân chia làm 2 đội (đội Nông và đội Ngư). Đội Nông (trong chữ Nông nghiệp) diện quần màu đỏ, đội Ngư (trong chữ Ngư nghiệp, nuôi trồng và khai thác thủy sản) diện quần màu xanh, mỗi đội có 9 người gồm 1 tướng và 8 quân thi đấu trên một bãi cát.

Quả cầu làm bằng củ chuối nặng 15 kg đặt ở giữa, 2 bên trái - phải đặt 2 bồ, cách củ chuối 8 m. Sau hiệu lệnh của tướng, cuộc vật cầu bắt đầu. Quả cầu tròn nhẵn, rắn và nặng nên đòi hỏi người chơi phải lấy hết sức, can đảm, phát huy sức mạnh tập thể để nâng cầu lên.

Sau thời gian thi đấu 2 hiệp là 20 phút, đội nào đưa được cầu vào bồ của mình nhiều lần đội đó sẽ thắng cuộc.

Từ nhiều năm nay, vật cầu đã trở thành môn thể thao độc đáo, thể hiện tính cộng đồng, tái hiện tinh thần thượng võ có một không hai ở vùng quê ven biển này.

Về đền Hét xem lễ hội vật cầu - Ảnh 4.

Ông Đỗ Quang Hòa (giữa), Đội trưởng Đội tế Đội tham quan đền Hét, chụp ảnh lưu niệm cùng vận động viên trò chơi vật cầu và du khách

CÙ HIỀN

Ông Đỗ Quang Hòa, Đội trưởng Đội tế Đội tham quan đền Hét, chia sẻ: "Cuộc thi này công bằng với tất cả mọi người, không phân biệt lứa tuổi, kể cả vận động viên 45 - 50 tuổi, nếu có sức khỏe vẫn có thể tham gia. Lễ hội mang ý nghĩa giao lưu nhằm duy trì nét văn hóa của địa phương nên thắng thua không quan trọng", ông Hòa cho hay.

Bà Nguyễn Thị Khuya (65 tuổi, trú tại xã Thái Thượng) cho biết, bà đã thu xếp công việc gia đình để có mặt tại lễ hội vật cầu đền Hét từ rất sớm.

"Tôi đi xem hội, đồng thời vào đền thắp hương tưởng nhớ công lao tướng Phạm Ngũ Lão, người đã có công lớn trong việc bảo vệ đất nước chống quân xâm lược. Ngoài ra, tôi cũng cầu cho gia đình khỏe mạnh, kinh tế phát triển tốt hơn trong năm mới", bà Khuya chia sẻ.

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.