Vượt qua Covid-19: Nhanh chóng tiếp sức cho doanh nghiệp

Những ngày này, công cuộc phòng chống dịch Covid 19 vẫn đang ở cao điểm. Riêng đối với TP.HCM đã tiếp tục nâng mức độ cảnh báo lên mức cao nhất và chúng ta lại phải bước tiếp vào giai đoạn chống dịch cam go hơn, quyết liệt hơn.

Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2021 đã xảy ra 2 đợt dịch liên tiếp làm đảo lộn bao nhiêu kế hoạch sản xuất, kinh doanh, cũng như các kế hoạch cá nhân khác đành phải tạm gác lại. Trong các đợt dịch đầu, sau khi sớm kiểm soát được dịch bệnh, người dân và doanh nghiệp (DN) lại bật dậy phục hồi, tăng tốc sản xuất, kinh doanh để bắt nhịp lại với nhịp sống thường ngày. Khó khăn không kể xiết nhưng mọi người đều cố gắng chạy nhanh hơn nữa, nỗ lực gấp nhiều lần hơn nữa để bù lại các khoản thiệt hại cũng như thời gian đã mất do dịch bệnh, bởi đây là cuộc chiến sống còn.

Bằng mọi nỗ lực phải tiếp tục duy trì hoạt động, đảm bảo đời sống cho người lao động, nếu không thì công sức gầy dựng DN bao năm có thể đổ sông đổ bể. Thị trường đã gầy dựng, hệ thống sản xuất kinh doanh đã được đầu tư, đội ngũ nhân sự lành nghề đã đào tạo và gắn bó, uy tín, thương hiệu với khách hàng đã xây dựng, không thể để cho tiêu tan theo dịch bệnh. Các DN luôn phải hoạt động trong tình huống ứng phó linh hoạt, tính toán, điều chỉnh phù hợp từng giai đoạn dịch bệnh xảy ra với quyết tâm cao nhất phải duy trì được bộ máy và thành quả bao lâu nay.

Trong kịch bản hoạt động của năm 2021, các DN đã xác định sẽ phải tiếp tục sống chung với dịch bệnh để có phương án dự phòng cho các tình huống khó khăn có thể xảy ra. Tuy nhiên, đợt dịch thứ 4 lần này xảy ra nhanh hơn và kéo dài hơn dự định, gây ảnh hưởng rất nặng nề tới DN.

Đường sá thưa vắng do quán xá, dịch vụ đóng cửa hàng loạt. Rất nhiều DN buộc phải bật chế độ làm việc từ xa để đảm bảo sức khỏe cho người lao động, chỉ còn lèo tèo vài nhân sự cốt lõi tới nhiệm sở để duy trì hoạt động thiết yếu. Con số bệnh nhân nhiễm mới vẫn chưa dừng lại và chỉ có xu hướng giảm nhẹ ở một vài địa phương. Một tình trạng yên ắng bao trùm, như khoảng lặng khiến mọi việc phải dừng lại, nín thở và chờ đợi, có cả kỳ vọng dịch bệnh sớm được khống chế, sớm có nguồn vắc xin để tiêm ngừa cho toàn dân đạt ngưỡng miễn dịch cộng đồng.

Dân tình bảo nhau giờ ở nhà hết sợ vấn nạn kẹt xe, nhưng lại rất khổ vì kẹt tiền. Người lao động đang vất vả lao đao, còn DN thì chật vật xoay xở và dần đuối sức vì nguồn lực đang dần cạn kiệt. Con số DN phá sản hay tạm dừng hoạt động cứ tiếp tục tăng sau mỗi đợt dịch. 6 tháng đầu năm sắp qua đi một cách nặng nề và đầy lo lắng. Bức tranh kinh tế 6 tháng cuối năm có sáng sủa hơn hay không, phụ thuộc vào những giải pháp thiết thực sẽ được thực hiện trong tình huống cấp bách hiện nay.

Dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng sâu rộng đến hầu hết các ngành nghề kinh tế. Vì vậy, các giải pháp hỗ trợ cũng cần suy tính một cách toàn diện và lâu dài hơn. Kịch bản tốt là chúng ta có thể kiểm soát dịch đợt 4 trong quý 2 và triển khai tiêm vắc xin cho toàn dân trong quý 3 và quý 4. Tuy nhiên, nhiều khả năng là đợt dịch lần này sẽ kéo dài sang quý 3 do hiện nay vẫn tiếp tục xuất hiện thêm nhiều điểm dịch mới, và tình hình nhập vắc xin về có thể không nhanh, không đủ như kỳ vọng để có thể tiêm đại trà toàn dân. Vì vậy, ngay lúc này cấp thiết cần các giải pháp để ổn định an sinh xã hội và trợ lực cho DN đang bị yếu sức có cơ hội phục hồi sau đại dịch.

Nhóm giải pháp đầu tiên nên dành hỗ trợ cho người lao động. Ngoài gói hỗ trợ cho người yếu thế, lao động bị mất việc làm do dịch bệnh, thì nên xem xét một cách đầy đủ và điều chỉnh lại mức thuế thu nhập cá nhân đang trở nên bất cập khá nhanh so với thực tế đang diễn ra.

Đà lạm phát đang có xu hướng tăng và gánh nặng về vật giá leo thang đang đè lên đôi vai người lao động. Mức thu nhập khởi điểm tính thuế cần tăng lên mức 10 - 15 triệu đồng. Khoảng cách giữa mức thu nhập tính thuế quá ngắn, cần phải giãn ra thêm cho phù hợp. Mức khấu trừ gia cảnh cần tăng thêm, thay vì mức 11 triệu đồng như hiện tại, và cần thay đổi mức khấu trừ tăng thêm ở những mức thu nhập cao do chi phí sinh hoạt cao hơn tương ứng.

Đây là giải pháp căn cơ giúp tăng thêm thu nhập cho người lao động. Một thực tế khá bất cập là trong thời điểm dịch bệnh hoành hành, đời sống khó khăn thì báo cáo tổng kết khoản thu từ thuế thu nhập cá nhân vẫn tăng lên đáng kể.

Nhóm giải pháp thứ hai nên tập trung hỗ trợ cho các DN. DN còn là còn cơ hội để phát triển và có công ăn việc làm cho người lao động. Cần thiết có chính sách giảm thuế thu nhập DN trong ngắn hạn để DN có thêm nguồn lực tái đầu tư và bù đắp các khoản thiệt hại do dịch bệnh.

Bên cạnh đó, Chính phủ có thể xem xét các gói tín dụng với lãi suất ưu đãi hỗ trợ cho các DN có doanh thu lớn, số lượng lao động nhiều để có thêm nguồn vốn tái khởi động hoạt động sản xuất kinh doanh và chi trả lương cho người lao động. Chúng ta phải xác định là hỗ trợ DN 1 đồng bây giờ giúp DN vượt qua được giai đoạn khó khăn, thì DN sẽ trả lại 3 đồng, thậm chí là 5 đồng cho ngân sách trong tương lai, nếu vẫn duy trì được hoạt động thay vì phá sản hay đóng cửa tạm dừng.

Nhóm thứ 3 là các đổi mới một cách mạnh mẽ và toàn diện về cơ chế chính sách để giải phóng nguồn lực đang bị ách tắc, kìm hãm. Trong các tâm thư cầu cứu, hiệp hội DN vẫn luôn khẳng định DN không xin tiền mà chỉ xin cơ chế. Chỉ có cơ chế thông thoáng, linh hoạt, tự chủ cao thì mới phát huy được nguồn lực của địa phương, của DN, tạo lập môi trường đầu tư lành mạnh, chuyên nghiệp, có khả năng cạnh tranh cao trong khu vực, thu hút được nhà đầu tư trong và ngoài nước một cách hiệu quả và thuyết phục.

Cũng nên có sự đánh giá đầy đủ mức độ thiệt hại theo các nhóm ngành nghề khác nhau, theo đó các chính sách, cơ chế hỗ trợ sẽ đưa ra phù hợp và sát với thực tế hơn. Vẫn còn một khoảng cách lớn giữa chủ trương của Nhà nước, Chính phủ đến quá trình thực thi tại các bộ ngành và địa phương, gây ra sự trì hoãn, ách tắc không đáng có. Chỉ có mạnh dạn đổi mới, cải cách cơ chế, chính sách một cách mạnh mẽ, chuẩn hóa hệ thống dịch vụ công nhanh gọn mới giúp thúc đẩy nền kinh tế tiến nhanh về phía trước, nắm bắt được các cơ hội phát triển và nâng tầm cạnh tranh quốc gia trong khu vực và trên thế giới.

Thành phố mới Thủ Đức (TP.HCM) - thành phố trong thành phố đầu tiên của cả nước, được thành lập với sự kỳ vọng rất lớn của chính quyền và người dân cùng các mục tiêu phát triển rất lớn. Tuy nhiên, đã gần 6 tháng trôi qua kể từ khi có quyết định thành lập, quá trình thực thi vẫn còn khá chậm và vẫn chờ đợi những cơ chế đặc thù mới để Thủ Đức có thể tăng tốc và bứt phá như kỳ vọng. Những DN hoạt động ở địa bàn này, trong bối cảnh Covid-19, càng đầy lo lắng từ thực tiễn thử thách đó.

Cuộc chiến chống dịch và việc hồi phục kinh tế là cuộc chiến song hành cần sự đồng lòng, chung sức của cả một hệ thống từ Chính phủ đến DN và người dân. Phải cùng nhau hướng đến mục tiêu chung toàn dân an toàn, DN được duy trì, Chính phủ ổn định.

Cuộc chiến chống dịch lần này sẽ tiếp tục cam go và chưa biết thời điểm kết thúc, nhưng chúng ta không thể khoanh tay chờ đợi mà phải giành thế chủ động để kiểm soát nó, nhằm đạt được mục tiêu kép như những gì chúng ta đã làm. Chỉ khi người dân mạnh khỏe, DN có cơ hội phát triển, thì nền kinh tế mới có khả năng bật dậy và hồi phục sau dịch một cách nhanh chóng, hiệu quả.