Tư thế chủ yếu và thường nhật của học sinh trên toàn thế giới trong những thập niên này là ngồi và ngồi trước một màn hình |
đào ngọc thạch |
Những con số đáng lo ngại
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), 60 phút vận động mỗi ngày là mức độ tối thiểu để duy trì sức khỏe cho thanh thiếu niên. Nhưng trên thực tế, trong các năm 2014 - 2016, chỉ có 41,8%, tức 4/10 trẻ từ 5 - 17 tuổi thực hiện đúng khuyến cáo này.
Riêng tại Pháp, 49% trẻ từ 11 - 17 tuổi vận động không đủ, đặc biệt ở các bé gái và trẻ thuộc tầng lớp bình dân; 73% thiếu niên Pháp ngồi 2 tiếng/ngày trước màn hình, 50% ngồi 3 tiếng và 10% ngồi hơn 6 tiếng (báo cáo của ANSES, năm 2020). Thời lượng của các môn thể dục cũng giảm xuống, ví dụ tại Úc, kết quả một cuộc điều tra cho thấy ngày nay một học sinh phổ thông chạy 800 m phải mất 4 phút so với 3 phút vào năm 1971; tại Pháp, một thầy giáo thể dục cho biết cách đây 20 năm thầy đã cho học sinh chạy trong 1 tiếng thì bây giờ giảm xuống khoảng 20 phút. Vì thế các chuyên gia thuộc Liên đoàn Khoa Tim Pháp (FFC) cảnh báo chỉ trong vòng 40 năm, trẻ em đã đánh mất đi 25% năng lực tim mạch. Mức độ vận động tuổi nhỏ sẽ định hình điều kiện thể chất cho tuổi thiếu niên và tác động gián tiếp đến tuổi thanh niên và trưởng thành. Dịch Covid-19 từ 2 năm nay chỉ làm cho tình hình đáng lo ngại hơn.
Vận động bằng cách đi bộ mỗi ngày rất tốt cho sức khỏe |
Khả Hòa |
Giải pháp nào ?
Để cải thiện tình trạng này, việc thay đổi thói quen học và sinh hoạt từ hai phía gia đình và nhà trường nên tiến hành song song. Giải pháp đầu tiên ai cũng có thể nghĩ đến ngay, đó là hạn chế thời gian sử dụng các loại màn hình (điện thoại, smartphone, máy tính bảng, máy tính, vô tuyến). Việc này phải được thực hiện ở gia đình và vai trò của cha mẹ rất quan trọng. Bản thân cha mẹ cũng phải giảm thời lượng dần dần sử dụng màn hình để làm gương và dành thời gian cho con cái để chơi, làm hay trò chuyện. Để có thời gian vận động hơn nữa, nếu các gia đình không sống quá xa trường thì nên đi bộ đưa trẻ đến trường. Ở Phần Lan, trẻ sống cách xa trường dưới 5 km thì 80% các em đến trường bằng xe đạp hoặc đi bộ.
Tại trường học, cách thức học và cơ sở vật chất cũng nên được tư duy mới hơn. Trước hết, giờ học thể dục không thể là lúc hay nơi duy nhất rèn luyện sức khỏe mà hãy coi đó là bộ môn dạy các phương pháp vận động để các em tiếp tục tập luyện ở nhà hay trung tâm thể thao. Giáo viên bộ môn khác cũng có thể giúp học sinh vận động.
Ví dụ, đọc một bài thơ, học sinh có thể vừa di chuyển trong lớp vừa đọc. Giáo viên một trường mầm non ở Pháp đã sáng tạo ra cách học số đếm thông qua trò nhảy ô, các con số in trên giấy và nằm úp trong các vòng tròn, các bé nhảy qua từng ô, giữ thế cân bằng rồi lật tờ giấy lên đọc con số. Ở Mỹ, Thụy Sĩ hay các nước Bắc Âu, các trường học đang tiến hành nhiều “giờ vận động” trong một ngày, nghĩa là học sinh làm các động tác co giãn, chạy tại chỗ… trong khoảng 10 phút. Tại một số trường học ở Canada và Pháp, bàn học đang được cải tiến thành “bàn học đứng”, “bàn học xe đạp” để các em có những tư thế học tự do và thoải mái như đứng thay vì ngồi liên tục, đạp xe thay vì bất động. “Lớp học linh hoạt” cũng là một ý tưởng sư phạm mới nhằm bố trí sắp đặt không gian lớp để mỗi học sinh tự chọn tư thế học thích hợp: ngồi, đứng và nằm ngả…
Và để không quá cứng nhắc hay khuôn khổ, phụ huynh hãy chọn cùng con một môn thể thao hay hoạt động vừa thể chất vừa nghệ thuật phù hợp mà trẻ yêu thích và hãy động viên con tập một cách đều đặn.
Bình luận (0)