Ukraine, phương Tây đồng loạt bác bỏ đề xuất trưng cầu dân ý của các vùng ly khai, thân Nga

Đài RT hôm 20.9 dẫn lời các lãnh đạo của phe ly khai “Cộng hòa Nhân dân Donetsk” tự xưng và “Cộng hòa Nhân dân Luhansk” tự xưng cho biết họ sẽ tổ chức trưng cầu dân ý từ ngày 23-27.9. Chính quyền do Nga lập ra ở vùng Kherson và vùng Zaporizhzhia cũng quyết định trưng cầu dân ý về việc sáp nhập Nga vào cùng thời điểm trên.

Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine Andrey Yermak lên án các đề nghị tổ chức trưng cầu dân ý là "sự tống tiền" từ phía Nga. Ông viết trên mạng xã hội ngày 20.9 rằng: "Đây chính là nỗi sợ thất bại. Nga đang sợ hãi và sử dụng các thủ thuật thao túng thô sơ". Ông cũng nhấn mạnh "Ukraine sẽ giải quyết vấn đề Nga", chỉ có thể bằng "vũ lực".

Ngoại trưởng Ukraine Dmitry Kuleba cũng phủ nhận đề xuất trưng cầu dân ý sắp tới là "trò giả mạo". Ông đăng trên Twitter cá nhân: "Ukraine có quyền giải phóng các lãnh thổ của mình và sẽ tiếp tục giải phóng dù Nga có nói gì".

Kyiv trước đây đã cảnh báo bất cứ cá nhân nào tham gia trưng cầu dân ý sẽ bị truy tố hình sự. Phó Thủ tướng Ukraine Irina Vereshchuk cho biết mức phạt tiềm năng là tù giam lên đến 12 năm.

Theo CNN ngày 20.9, sau khi lực lượng ly khai tại Luhansk và Donetsk ở miền đông Ukraine tuyên bố sẽ trưng cầu dân ý về việc sáp nhập Nga, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov bình luận rằng “chính người dân tại những vùng lãnh thổ này nên quyết định số phận của họ”.

Trong khi đó, giới chức Nga cho rằng động thái tổ chức trưng cầu dân ý sẽ giúp Moscow "có tuyên bố về lãnh thổ để bảo vệ bằng mọi cách". Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev cho rằng việc sáp nhập các vùng lãnh thổ sẽ thay đổi bức tranh địa chính trị trên thế giới không thể đảo ngược.

Cố vấn An ninh Nhà Trắng Jake Sullivan cho rằng Nga sẽ lợi dụng các cuộc trưng cầu dân ý làm cơ sở để sáp nhập những vùng của Ukraine, đồng thời tuyên bố Mỹ sẽ không bao giờ thừa nhận. Bên cạnh đó, ông cho biết đã hay tin về khả năng Nga sẽ có biện pháp động viên, nhằm tìm kiếm lực lượng cho chiến sự.

Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cho rằng việc Nga sáp nhập lãnh thổ của Ukraine sẽ là vô giá trị và Ba Lan sẽ không công nhận. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói những cuộc trưng cầu dân ý như vậy là đòn "khiêu khích" mới của Moscow và sẽ không được cộng đồng quốc tế công nhận.

Ông Macron nhấn mạnh rằng đàm phán giữa Moscow và Kyiv sẽ chỉ thành công nếu "chủ quyền của Ukraine được tôn trọng". Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nói liên minh quân sự này sẽ xem các cuộc trưng cầu dân ý là "phi pháp". Trong khi đó, quan chức phụ trách chính sách ngoại giao của Liên minh châu Âu Josep Borrell nói khối này sẽ áp đặt "biện pháp hạn chế bổ sung" nếu việc trưng cầu dân ý diễn ra.