Thừa hưởng nước Mỹ từ Tổng thống Trump, tân Tổng thống Biden sẽ đối mặt những thách thức nào?

Khủng hoảng y tế công lớn nhất trong trong 100 năm qua vẫn đang vượt ngoài tầm kiểm soát ở Mỹ. Cách ứng phó với đại dịch Covid-19 và kế hoạch phân phối vắc xin của chính phủ Tổng thống Donald Trump bị chỉ trích nặng nề.

Sinh mệnh chính trị của Tổng thống Joe Biden phụ thuộc vào việc có thểnhanh chóng mở rộng quy mô sản xuất và tiêm chủng hàng trăm triệu liều vắc xin ngừa Covid-19. Đây được xem là hoạt động hậu cần phức tạp nhất trong nhiều thập niện qua.

Hàng triệu người dân Mỹ đang thất nghiệp. Đại dịch Covid-19 khiến nền kinh tế Mỹ lao dốc.

Gói cứu trợ kinh tế mới nhất giúp bảo vệ những người thất nghiệp, hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ chỉ là giải pháp tạm thời.

Việc đảng Cộng hòa ra mặt phản đối Tổng thống Trump về khoản hỗ trợ trực tiếp 2.000 USD mỗi người cho thấy ông Biden sẽ đối mặt với nhiều khó khăn khi thuyết phục Quốc hội Mỹ đồng ý thông qua kế hoạch kích thích kinh tế khổng lồ, vốn đóng vai trò quan trọng để vực dậy nền kinh tế, tiêm vắc xin cho toàn đất nước và đưa trẻ em quay lại trường học.

Trước khi rời Nhà Trắng, Tổng thống Trump đã kịp lan truyền một cáo buộc rất “bắt tai” dù thiếu căn cứ: kỳ bầu cử đã bị gian lận. Đây là thách thức trước mắt đối với lời kêu gọi thống nhất của Tổng thống Joe Biden.

Và dù ông Trump đã không còn tại vị, lời cáo buộc vẫn được lan truyền. Mỗi bước đi của ông Biden có thể đều sẽ bị hệ thống truyền thông bảo thủ và những người trung thành với ông Trump xuyên tạc.

Trong kỳ bầu cử hồi tháng 11.2020, đảng Cộng hòa đã giành thêm được nhiều ghế trong Hạ viện Mỹ Đây là cản trở đối với các kế hoạch đầy tham vọng của ông Biden về các vấn đề như biến đổi khí hậu. Tổng thống Biden phải tìm cách thuyết phục các nghị sĩ Cộng hòa hợp tác với mình.

Nếu ông Biden muốn Quốc hội thông qua một dự luật quan trọng trong năm sau, ông sẽ phải tìm cách sử dụng quyền lực hành pháp rộng rãi.

Tuy nhiên, ông Trump đã để lại các thẩm phán Tòa án Tối cao đa phần thuộc trường phái bảo thủ, vốn dị ứng với các vấn đề như khí hậu, cải cách quyền dân sự và doanh nghiệp. Họ có thể sẽ cắt giảm quyền lực của tân tổng thống Mỹ.

Ông Biden cũng sẽ đối mặt với khủng hoảng về công bằng chủng tộc. Tân tổng thống Mỹ đã tập hợp đội ngũ nội các đa dạng về chủng tộc nhất từ trước đến nay.

Tuy nhiên, chỉ điều này vẫn chưa đủ để dung hòa những mâu thuẫn chủng tộc đạt đỉnh điểm trong năm 2020, và để tôn vinh số cử tri Mỹ gốc Phi đã giúp ông đắc cử tổng thống.

Dưới sức ép chính trị từ nhiều bên, ông Biden cũng có thể làm thất vọng giới cấp tiến nếu không thể đáp ứng mong muốn chính phủ sẽ hành động mạnh tay về vấn đề chăm sóc sức khỏe. Những người thuộc giới cấp tiến lại tin rằng sự ủng hộ của họ đóng vai trò quan trọng trong chiến thắng của ông Biden.

Sẽ rất dễ khi ông Biden ra khẩu hiệu “Đem nước Mỹ trở lại”, đặc biệt khi ông cam kết sẽ tái tham gia Hiệp định Khí hậu Paris. Thế nhưng, thế giới đã thay đổi đáng kể từ khi ông rời văn phòng phó tổng thống 4 năm trước.

Mỹ cần phải điều chỉnh chính sách đối ngoại trong bối cảnh Nga đang đối đầu gay gắt. Ngoài ra, ông Biden cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh đầy căng thẳng với Trung Quốc, và những quy định phức tạp trong nỗ lực khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran.

Quá trình điều chỉnh chính sách do ông Trump để lại có thể khiến ông Biden mất toàn bộ thời gian nhiệm kỳ tổng thống. Trong khi đó, cả thế giới vẫn đang chờ đợi Mỹ quay lại vị trí dẫn đầu.