Xét xử vụ AVG: Các bị cáo giữ chức vụ cao nhưng không vượt qua cám dỗ đồng tiền

Trình bày quan điểm giải quyết vụ án và luận tội đối với 14 bị cáo trong vụ án MobiFone mua AVG, sáng nay, 20.12, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân TP.Hà Nội khẳng định, việc truy tố các bị cáo là có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Cơ quan công tố nhận định các bị cáo hầu hết là người có chức vụ cao, giữ cương vị quan trọng trong cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp nhà nước, nhưng không giữ được phẩm chất, đạo đức; vì động cơ cá nhân, lợi dụng chức trách được giao, thực hiện những hành vi sai phạm nghiêm trọng, gây thiệt hại đặc biệt lớn cho tài sản của nhà nước.

Hành vi phạm tội của các bị cáo xâm hại đến sự đúng đắn, liêm chính trong công tác; xâm hại nghiêm trọng đến uy tín, đạo đức của đội ngũ cán bộ, công chức trong bộ máy nhà nước; ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin của quần chúng nhân dân, tạo ra dư luận xấu trong xã hội.

Hành vi phạm tội của các bị cáo là một trong những biểu hiện suy thoái về đạo đức công vụ, một phần của tệ nạn tham nhũng, thể hiện lợi ích cục bộ của cá nhân, doanh nghiệp. Hậu quả không chỉ gây thiệt hại lớn về kinh tế mà còn tác động rất xấu đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, gây bức xúc trong dư luận, làm giảm sút niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước.

Việc đưa vụ án ra xét xử tiếp tục là một minh chứng thể hiện quan điểm, sự quyết tâm của Đảng, Nhà nước và các cơ quan bảo vệ pháp luật trong công tác phòng, chống tham nhũng; thực hiện nguyên tắc thượng tôn pháp luật, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể đối tượng đó là ai, giữ cương vị nào, nhằm loại trừ tội phạm tham nhũng ra khỏi xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước.

Cần phân hóa vai trò đồng phạm đối với các bị cáo, nguyên nhân, điều kiện hoàn cảnh phạm tội, căn cứ số tiền các bị cáo đã nhận hối lộ để đề nghị mức án, đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật nhưng cũng thể hiện sự nhân văn, khoan hồng.

Về hành vi cụ thể của các bị cáo, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân nêu: Bị cáo Nguyễn Bắc Son, với chức vụ là Bộ trưởng Bộ Thông tin - Truyền thông, là người có chức vụ cao nhất ở bộ, bị cáo có vai trò quyết định trong việc triển khai thực hiện dự án. Xuất phát từ động cơ tư lợi, bất chấp quy định của pháp luật, bị cáo đã có hành vi định hướng, chỉ đạo quyết liệt cấp dưới tại MobiFone sai phạm trong mua cổ phần của AVG.

Trong vụ án này, bị cáo giữ vai trò đứng đầu, xuyên suốt trong quá trình thực hiện dự án và chỉ đạo quyết liệt, buộc cấp dưới phải thực hiện, chịu trách nhiệm chính về hậu quả xảy ra cho nhà nước và xã hội. Với việc nhận hối lộ 3 triệu USD từ ông Phạm Nhật Vũ, bị cáo Son là người chịu trách nhiệm cao nhất, đứng đầu trong các bị cáo bị khởi tố.

Dù nhận xét ông Son có nhiều thành tích, khen thưởng trong quá trình công tác, bị cáo đã khai nhận hành vi phạm tội, thừa nhận vai trò của mình, nhưng việc thay đổi lời khai trước tòa cho thấy bị cáo chưa thực sự ăn năn hối lỗi, chưa thấy rõ trách nhiệm vai trò của mình với hậu quả của vụ án và với cấp dưới.

Với lý lẽ trên, Viện Kiểm sát giữ quyền công tố đã đề nghị mức án 16 - 18 năm tù đối với bị cáo Son về tội “vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng”, tử hình về tội “nhận hối lộ”. Đề nghị buộc bị cáo Son nhận hình phạt chung là tử hình.

Bị cáo Lê Nam Trà là người tiếp nhận chỉ đạo của Nguyễn Bắc Son trong việc đầu tư dự án dịch vụ truyền hình bằng phương thức mua lại cổ phần của AVG. Bị cáo Lê Nam Trà nhận thức rõ tình hình tài chính của AVG yếu kém, kinh doanh thua lỗ kéo dài, nợ vay lớn; giá mua theo tư vấn cao so với giá trị thể hiện trên sổ sách.

Trong quá trình điều tra, bị cáo thành khẩn khai báo, chủ động trong khắc phục thiệt hại, nên xem xét mức hình phạt thấp dưới khung. Bị cáo được nhận số tiền đặc biệt lớn, lẽ ra phải khung cao nhất trong tội nhận hối lộ, nhưng bị cáo đã chủ động khai báo, viết đơn tự thú và nộp hết số tiền đã nhận. Do đó, bị cáo Lê Nam Trà bị đề nghị mức án 7 - 8 năm tù vì “vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng” và 16 - 17 năm tù về tội “nhận hối lộ”. Hình phạt chung 2 tội cho bị cáo Trà là 23 - 25 năm tù.

Đối với bị cáo Trương Minh Tuấn, Viện Kiểm sát nhân dân nhận định, việc bị cáo này ký Quyết định 236 trong hoàn cảnh thụ động, bị bắt buộc. Trong quá trình thực hiện dự án, đã nhiều lần nêu băn khoăn về hiệu quả dự án. Là người chủ động, tích cực trong chỉ đạo khắc phục hậu quả. Đây là tình tiết giảm nhẹ đáng kể, giảm đi tính nguy hiểm của hành vi phạm tội. Bị cáo Trương Minh Tuấn cũng nhận số tiền ít nhất trong các bị có nhận hối lộ, đã tự thú, thành khẩn khai báo, tác động gia đình nộp lại toàn bộ số tiền 200.000 USD. Bộ Thông tin - Truyền thông đã có văn bản xin giảm nhẹ tội cho bị cáo.

Do đó, đại diện Viện Kiểm sát cho rằng, cần áp dụng điều 54, 58 để giảm nhẹ đáng kể tội cho bị cáo Tuấn, đề nghị mức 6 - 7 năm tù về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng”, 8 - 9 năm tù về tội “nhận hối lộ”. Hình phạt chung cho bị cáo Tuấn là 14 - 16 năm tù.

Theo Viện Kiểm sát nhân dân, bị cáo Cao Duy Hải là người nhận số tiền thấp thứ 2 trong vụ án, đã viết đơn tự thú và nộp lại toàn bộ. Bị cáo cũng có nhiều thành tích trong công tác, gia đình có công với cách mạng, cần áp dụng điều 54, 58 để giảm nhẹ đáng kể hình phạt. Từ đó Viện Kiểm sát nhân dân đề nghị mức 4 - 5 năm tù về “vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng” và 10 - 11 năm tù về tội “nhận hối lộ”. Hình phạt chung cho bị cáo Hải là 14 - 16 năm tù.

Tương tự, bị cáo Phạm Đình Trọng thành khẩn nhận tội, gia đình có công với cách mạng, quá trình điều tra hợp tác nên đại diện cơ quan công tố đề nghị mức án 5 - 6 năm tù về tội “vi phạm về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng”.

Viện KSND đề nghị mức án 3 năm đến 3 năm 6 tháng tù đối với bị cáo Phan Thị Mai Hoa; mức án 2 năm 6 tháng đến 3 năm đối với các bị cáo Phạm Thị Phương Anh, Nguyễn Mạnh Hùng, Nguyễn Bảo Long; có vai trò thấp hơn, bị cáo Nguyễn Đăng Nguyên bị đề nghị mức 2 năm đến 2 năm 6 tháng tù.

Bị cáo Võ Văn Mạnh, Tổng giám đốc AMAX, người giữ vai trò chính trong việc không thực hiện đúng quy định của pháp luật về thẩm định giá, thổi giá của AVG lên đến hơn 16.500 tỉ đồng, bị đề nghị mức 4 - 5 năm tù về “vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng”. Ở vai trò đồng phạm, bị cáo Hoàng Duy Quang (thẩm định viên của AMAX) bị đề nghị 3 - 4 năm tù.

Đối với bị cáo Phạm Nhật Vũ, do chủ động tích cực khắc phục toàn bộ số tiền gây thiệt hại cho MobiFone và các chi phí phát sinh; chủ động thú nhận, ăn năn hối lỗi về hành vi phạm tội, tích cực hợp tác trong quá trình giải quyết vụ án. Đồng thời, được nhiều cơ quan, tổ chức có xác nhận bị cáo có nhiều đóng góp cho hoạt động xã hội và đơn đề nghị cho bị cáo được hưởng chính sách khoan hồng. Do đó, Viện Kiểm sát nhân dân đề nghị mức án 3 - 4 năm tù đối với Phạm Nhật Vũ.

Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân cũng đề nghị HĐXX xem xét áp dụng các biện pháp tư pháp, xử lý tài sản, gồm: thu về tài khoản tạm giữ tổng số tiền do các bị cáo, gia đình, người liên quan giao nộp hơn 68 tỉ đồng. Sau khi trả số tiền cho gia đình các bị cáo Lê Nam Trà, Cao Duy Hải nộp thừa, số tiền còn lại tịch thu sung công quỹ. Nhà đất tại Lý Nam Đế đứng tên Nguyễn Bắc Son và bà Lưu Thị Lý, do bị cáo Nguyễn Bắc Son chưa nộp lại số tiền nên tiếp tục bị kê biên tài sản. Đồng thời, cho giải tỏa kê biên nhà đất ở phường Ô Chợ Dừa (Hà Nội) của bị cáo Trương Minh do đã khắc phục hậu qua. Tiếp tục phong tỏa số tiền trong tài khoản và sổ tiết kiệm của các bị cáo Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn, Lê Nam Trà.