'Ông Son khai nhận 3 triệu đô la nhưng thu hồi được bao nhiêu thì chưa rõ'

Góp ý với báo cáo công tác phòng chống tham nhũng năm 2019 tại phiên họp toàn thể của Ủy ban Tư pháp Quốc hội chiều 4.9, đại biểu Nguyễn Bá Sơn, Phó trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội TP.Đà Nẵng, nhìn nhận tới nay hàng loạt vụ án tham nhũng, kinh tế lớn đã và đang trong quá trình xử lý, các đối tượng trong những vụ án này "đều là quan chức" ở những cấp khác nhau, T.Ư có, địa phương có, loại hình cơ quan khác nhau.

Tuy nhiên, ông Sơn cho rằng, điều quan trọng là phải rút ra điều gì qua những vụ án này. 

"Các vị giữ vai trò lãnh đạo có sai phạm và bị khởi tố điều tra thì sai phạm của họ điểm chung nhất là gì, nguyên nhân từ đâu. Cần rút ra để chỉ ra khâu yếu trong điều hành", ông Sơn nêu.

Bên cạnh đó, ông Sơn cũng đề nghị cần làm rõ mối liên hệ giữa 2 cấp T.Ư và địa phương trong điều hành để có những tác động dẫn đến các sai phạm.

"Tôi nghĩ rằng không thể tự nhiên mà những vị ở các địa phương dám làm những chuyện (sai phạm - phóng viên) như thế. Chẳng hạn, một số vị quan chức cao cấp phát hành ra một loạt các văn bản đóng dấu mật nói vì lý do an ninh quốc phòng rồi gửi xuống địa phương và yêu cầu phải thực hiện. Từ bí thư thành ủy cho đến các lãnh đạo địa phương không đưa văn bản đó ra để công khai. Chỗ này làm được như thế, chỗ khác cũng làm", ông Sơn nói và đặt vấn đề: "Phải chăng, trong một thời kỳ kéo dài việc quản lý điều hành xã hội của chúng ta có vấn đề, trong đó nổi lên nạn lạm quyền?".

Theo đại biểu TP.Đà Nẵng, có những văn bản đóng dấu mật gửi xuống địa phương chỉ đạo là trái pháp luật, thậm chí chưa báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ không biết về việc đó mà người ta bắt các địa phương làm.

"Như câu chuyện AVG đang thảo luận, tôi chưa đọc kết luận điều tra nhưng thông tin báo chí nói rằng họ đã phê duyệt bán dự án mua AVG đó khi Thủ tướng Chính phủ chưa có ý kiến. Tôi không tin rằng việc chuyển 8.900 tỉ đồng như thế mà không ai biết gì", ông Sơn nhấn mạnh và cho rằng, tình trạng này đã tồn tại kéo dài, đề nghị cần đánh giá, làm rõ.

Đại biểu Nguyễn Bá Sơn phát biểu tại phiên họp chiều 4.9 Ảnh Hoàng Hải

Cũng đề cập tới vụ MobiFone mua 95% cổ phần Công ty AVG, bà Mai Thị Phương Hoa, Ủy viên thường trực Ủy ban Tư pháp, quan tâm tới vấn đề thu hồi tài sản. 

Đánh giá cao trong vụ AVG các cơ quan chức năng rất tích cực thuyết phục, động viên, thực hiện biện pháp nghiệp vụ để người đưa, người nhận khai báo nhận hối lộ số tiền 3 triệu đô la Mỹ, tuy nhiên, bà Hoa cho rằng: "người đưa, người nhận khai thế thôi nhưng thu hồi được bao nhiêu thì chưa rõ".

"Ngoài bị cáo Nguyễn Bắc Son nộp lại 500 triệu, bị cáo Lê Nam Trà nộp lại 2,5 triệu đô la, còn số tiền 3 triệu đô la của bị cáo Nguyễn Bắc Son chưa thấy phương hướng gì cả, vì con gái bảo không nhận. Rõ ràng, việc thu hồi tài sản tham nhũng vẫn là vấn đề nan giải", bà Hoa đánh giá.

Một vấn đề khác được nhiều đại biểu nêu ra là việc tuyển dụng và bố trí cán bộ như một biện pháp phòng chống tham nhũng. Nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp đánh giá, tình trạng bổ nhiệm lãnh đạo thiếu điều kiện, tiêu chuẩn vẫn diễn ra là một trong những hạn chế trong công tác phòng chống tham nhũng năm qua.

Ông Đỗ Đức Hồng Hà, đại diện nhóm nghiên cứu dẫn chứng, trong năm qua, các ngành, địa phương đã tiến hành 1.459 cuộc thanh tra, kiểm tra, qua đó có 131 trường hợp bị thu hồi quyết định bổ nhiệm, bổ nhiệm lại; 176 trường hợp thu hồi, hủy bỏ quyết định tuyển dụng, tiếp nhận; 121 trường hợp bị thu hồi, hủy bỏ quyết định nâng ngạch, chức danh nghề nghiệp; 15 trường hợp bị kỷ luật từ khiển trách đến buộc thôi việc…

Đồng tình với đánh giá này của nhóm nghiên cứu, đại biểu Nguyễn Bá Sơn khẳng định, có tình trạng cán bộ không đủ tiêu chuẩn mà vẫn đưa vào, thậm chí còn non, chưa đạt yêu cầu nhưng người ta vẫn ấn vào để làm, cuối cùng những con người đó bị thui chột.

"Ở doanh nghiệp nhà nước, dân người ta than phiền lắm. Con em của người lao động khó lòng vào những chỗ đó lắm. Ở đâu đó tồn tại những chi nhánh, đơn vị, tổ chức ở các địa phương, ngồi ăn mà hơn một nửa bếp ăn là con em gia đình một vài vị lãnh đạo của đơn vị", ông Sơn nói và cho rằng, việc nuôi dưỡng, rèn luyện cán bộ là vấn đề đặt ra rất quan trọng cần quan tâm.

Bà Mai Thị Phương Hoa thì cho rằng, ngoài việc bổ nhiệm cán bộ quản lý thiếu điều kiện tiêu chuẩn, có địa phương bổ nhiệm cán bộ đủ tiêu chuẩn nhưng người dân vẫn bức xúc. "Có những tỉnh gần như "cả họ làm quan" nên mặc dù những người được bổ nhiệm có đủ tiêu chuẩn nhưng nhân dân vẫn bức xúc", bà Hoa nêu và cho rằng đây là vấn đề cần phải được đánh giá kỹ.