Vừa bảo tồn giá trị truyền thống vừa nỗ lực hiện đại hóa để giữ ngôi… á hậu
Sản sinh ra loại lụa đẹp thứ hai (chỉ sau lụa làng Vạn Phúc), lụa Nha Xá vẫn được trìu mến gọi bằng cái tên là lụa Á hậu. Lụa ở đây nức tiếng bởi đầu tiên là những họa tiết, hoa văn chìm tinh xảo trên nền vải, thứ đến là độ bền, độ thật (chất liệu tơ tằm 100%), độ hợp da (mát vào mùa hè, ấm vào mùa đông) và độ kỹ càng (mặt vải được chất - sánh, mịn) của tay người thợ dệt ra. Thế nên, dù không gần các thành phố lớn, thậm chí cách xa các khu du lịch (nên không dễ dàng tiếp cận được khách yêu thích thời trang từ nước ngoài hoặc khách các tỉnh thành khác) lụa Nha Xá vẫn chinh phục đam mê của hàng vạn tín đồ thời trang và "có mặt" ở khắp nơi, cả trong, ngoài nước.
Nói về những đặc trưng và thế mạnh của lụa Nha Xá anh Nguyễn Văn Quyền (doanh nhân của làng nghề) cho biết: "Lụa Nha Xá hấp dẫn các khách hàng thời trang đầu tiên bởi vẻ đẹp giản dị nhưng kinh điển, giàu tính truyền thống trên nó. Nhiều hoa văn cổ được lưu giữ nguyên vẹn qua nhiều đời thợ ở làng nghề chúng tôi. Ví dụ như hoa văn họa tiết Thọ Dơi - một loại họa tiết cổ không chỉ là đặc trưng của truyền thống mà còn là những định ước ngầm về sự may mắn, giàu có và cuộc sống phú quý, ấm no. Thể hiện trên mặt vải, họa tiết này không chỉ khoe được vẻ đẹp đặc trưng mà còn như một lời chúc, lời động viên ngầm cho khách hàng khiến họ rất hài lòng, tin tưởng. Rất nhiều khách hàng và nhà thiết kế thời trang khó tính đến làng chúng tôi chỉ để chọn mua những loại vải dệt hoa văn cổ kiểu như vậy. Nhờ việc bảo tồn, lưu giữ các nét đẹp văn hóa truyền thống này mà nhiều khách hàng thời trang nhớ lụa chúng tôi, nhắc đến làng Nha Xá là biết lụa Nha Xá như nào…".
"Trước kia thường sản xuất loại vải lụa khổ rất hẹp, hạn chế các nhà thiết kế, thợ cắt may. Nay kỹ thuật hiện đại cho phép sản xuất những tấm vải có khổ rộng, giải phóng giới hạn sáng tạo, đáp ứng đa dạng nhu cầu. Đó cũng được xem là lợi thế của lụa ở làng nghề. Làng hiện có hơn trăm hộ theo nghề với vài chục máy dệt hiện đại, lớn nhỏ cho ra loại, kiểu vải rất phong phú. Nha Xá còn nổi bật bởi màu lụa đa dạng và có sắc độ tự nhiên rất chân thật. Đó nhờ bí quyết nhuộm và xử lý màu nhuộm gia truyền của các nghệ nhân nhưng cũng nhờ vào cả quyết tâm bắt nhịp với hiện đại của người làng. Chính thế mạnh đa dạng về mẫu mã, hoa văn, phong phú về màu sắc và độ bền của cả lụa lẫn màu vải lụa đã khiến sản phẩm của làng bao thế kỷ nay vẫn giữ vững vị trí á hậu trong làng lụa như lời truyền", anh Quyền nói tiếp.
Về quê mua lụa may áo, sắm đồ đón tết
Là làng nghề sản xuất nhưng khác với làng lụa Vạn Phúc (Hà Đông, Hà Nội) - rất mạnh về bán lẻ, lụa Nha Xá được biết đến chủ yếu bán buôn nhờ dây chuyền sản xuất chuyên nghiệp, số hộ theo nghề đông đảo, có khả năng đáp ứng mọi đơn hàng. Hầu hết các chợ vải miền Bắc, miền Trung, miền Nam và cả nước ngoài đều "có mặt" lụa Nha Xá.
Màu sắc, hoa văn của lụa Nha Xá rất đẹp và tự nhiên
QUẢNG HÀ
Gần đây, bắt nhịp nhu cầu thị trường, một hộ sản xuất của làng chuyển mình, hoàn thiện cơ cấu, quy trình và bán lẻ. Đến Nha Xá bây giờ, các khách hàng thời trang không chỉ được trực tiếp vào kho mua lụa giá tốt mà còn tận mắt tham quan các xưởng dệt lụa, xưởng nhuộm lụa, tự tay xé những mảnh vải lụa mình thích để dựng áo, may quần vô cùng thú vị. Đó là chưa kể, nếu đến vào những ngày nắng đẹp (thời tiết lý tưởng) các tín đồ còn được chứng kiến những sân lụa rực rỡ màu sắc, thỏa sức tạo nên những bức ảnh thời trang tuyệt đẹp.
Tết ngày càng đến gần, các tín đồ thời trang thích trải nghiệm thực tế ghé về làng ngày càng nhộn nhịp, sức sống của một làng nghề thời trang và các sản phẩm của nó cũng vì thế mà ngày càng phát triển mạnh mẽ, đáng mừng.