Tường thuật của PV Thanh Niên từ Anh: Bí mật những chuyến đi

39 người - con số quá lớn, quá đau lòng, bàng hoàng, chua xót… Đó là những chia sẻ cảm xúc mang niềm đau chung mỗi khi nhắc đến các nạn nhân trong thảm kịch tại Essex. Nhưng tại sao lại là 39 người? Phóng viên Thanh Niên trong những ngày tác nghiệp tại Essex đã gặp được các nhân chứng vào Anh trong những thùng xe tương tự, và họ đã đưa ra câu trả lời.

“Tìm mọi cách, bằng mọi giá để có được một cuộc sống tại Anh, đó là giấc mơ theo đuổi có khi của cả đời người”, chị K.N, cô gái quê Thái Bình chia sẻ lý do chọn Anh làm miền đất hứa. K.N kể thêm: “Chúng em khi quyết định đi, mọi chuyện không hề dự báo trước được điều gì, có thể lọt, hoặc bị bắt giữ… tất cả đều nhờ vào duyên số, may mắn hết cả. Và hầu hết, có thể là 100% người như bọn em, mỗi hành trình là một lần thử vận may”.

Giới vận chuyển người bất hợp pháp vào Anh, bên cạnh những luật ngầm, thỏa thuận giá cả mua bán, việc chuyển người cũng dựa vào yếu tố thứ ba, đó là may mắn. Từng chuyến đi của cả người mua, kẻ bán, đều gắn với cái mác định mệnh, nếu trót lọt, là do may mắn, còn bị ách ở khẩu, hoặc trên đường vận chuyển, là do số trời.

Cái “số trời” ấy được dân buôn người và người bị buôn, hóa giải bằng một thủ pháp cực đơn giản, gắn liền với văn hóa Á Đông ấy là cầu may bằng con số. Tại sao là 39? Chị Anh P. đã định cư ở Anh được 4 năm, cũng đã từng lang thang qua khắp ngả Đức, Pháp, rồi cả trại tị nạn, tiếp cận với không chỉ người nằm thùng công (container) Việt Nam, mà có cả người Đông Âu, Bắc Phi, Trung Đông…

Anh P. đưa ra lời giải mã: “Mọi người mấy hôm nay cứ nói con số 39 là nhiều, với dân vận chuyển và người đi lậu, kỳ thực đấy là con số quá nhỏ, có những chuyến toàn người Trung Đông họ nhét cả trăm người, cả con nít 5 - 6 tháng tuổi”.

Hóa ra con số 39, được dân Á Đông rất chuộng vì nó là số thần tài, con số may mắn. Anh P. còn cho biết thêm: “Người Việt khi đi, hay chọn các số 39, hoặc nhiều là 79 - cũng là số thần tài. Còn lại vướng những thứ có số 4 tuyệt đối không bao giờ họ đi”.

Trong những cuộc trò chuyện với cộng đồng Việt, phóng viên Thanh Niên ghi nhận nguồn tin chiếc container khi khởi hành có 40 người, nhưng người thứ 40 từ chối không đồng ý lên xe, khi tài xế phát hiện những nạn nhân trong xe đã tử vong, chính người thứ 40 ấy bổ sung thêm thông tin xác nhận các nạn nhân đều là người Việt.

Bàn ghi sổ tang được Hội đồng địa phương Thurrock lập nên ở gần khu tưởng niệm 39 nạn nhân Việt ẢNH: NGUYỄN ĐÌNH

Danh tính các nạn nhân đã được xác nhận, đó cũng là một niềm an ủi kịp thời đến các gia đình người bị nạn. Nỗi đau riêng của các gia đình nạn nhân, được không chỉ cộng đồng Việt Nam mà cả những người bản địa cũng đầy tiếc thương khi nhắc về thảm họa.

Những bó hoa, ngọn nến, những tấm bưu thiếp... rải rác quanh khu nhà ga Grays, hay chất đầy nơi khu vực đài tưởng niệm, cả những dòng chữ đầy cảm xúc trên sổ tang, đa phần đều từ người Anh bản địa chia sẻ nỗi đau với thảm kịch kinh hoàng liên quan đến người Việt. Có thể thấy rõ tấm chân tình của người Anh trước nỗi đau thương, mất mát ấy.

Trở lại chuyện 39 người chấp nhận đánh đổi một khoản tiền lớn, với ước tính giá thấp nhất là 17.000 bảng (hơn 500 triệu đồng) cho lượt đi chui vào Anh, và đánh đổi cả mạng sống, Anh P. tiết lộ: “Bọn em đang thắc mắc, khả năng cao là hệ thống ô xy của container bị hỏng, chứ không thể có chuyện tai nạn vô lý như thế được. Còn riêng phần tiền vận chuyển, giới vận chuyển người có những nguyên tắc: Giao người - giao tiền. Người chưa thấy thì tiền chưa mất. Kể cả xe có qua trót lọt hai bến cảng, đi trên đường, nếu bị cảnh sát phát hiện, xe bị bắt lại, người bị giam hoặc đưa vào trại tị nạn, khi thả ra, người tổ chức “đi chui” cũng không nhận được tiền vì họ làm chưa đúng thỏa thuận giao người”.

Câu chuyện di dân lậu, câu chuyện đánh đổi mạng sống bằng định mệnh, không mới. Kết quả của sự việc, dựa vào hên xui, cũng có thể hình dung. Chỉ có điều, chuyến mạo hiểm của 39 nạn nhân, điều bận tâm của người sống bây giờ là làm sao đưa các thi thể hồi hương càng sớm càng tốt.

Còn với vong linh những người đã khuất, chắc hẳn trước lúc ra đi, việc cả 39 người nghĩ đến không phải là bản thân, mà chính là cha mẹ, anh em, vợ chồng, con cái… những người đang ở lại. Nỗi đau ấy cũng là một cảnh tỉnh cho những ước mơ hy vọng đổi đời bằng con đường vượt biên, dễ không có ngày trở lại.

Hôm qua (8.11), tại trụ sở Chính phủ, Ủy viên Bộ Chính trị - Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình và Ủy viên Bộ Chính trị - Phó thủ tướng - Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã cùng chủ trì cuộc họp với các bộ, ngành, địa phương có nạn nhân tử vong trong container tại Anh, bàn các biện pháp bảo hộ công dân. Theo thông tin từ cuộc họp, Bộ Ngoại giao đang phối hợp với UBND các địa phương liên quan để tổng hợp nguyện vọng của 39 gia đình trình báo có người thân mất tích tại Anh trùng với 39 nạn nhân được công khai ngày 7.11, hướng dẫn các gia đình trình bày nguyện vọng theo quy định của Anh để nhận thi hài từ Anh. Tối 8.11, Bộ Công an cho biết sau khi xác định danh tính các nạn nhân, các cơ quan chức năng của Việt Nam đã liên hệ với từng gia đình nạn nhân để thông báo một số thông tin liên quan đối với những nạn nhân này. Chí Hiếu - Thái Sơn

Tìm thấy hai nghi phạm chính Tờ Herald hôm qua (8.11) dẫn nguồn từ lực lượng an ninh cho biết cảnh sát Cộng hòa Ireland đã tìm thấy hai anh em người Bắc Ireland Ronan Hughes (40 tuổi) và Christopher Hughes (34 tuổi) trong cuộc đột kích, khám xét một số căn hộ ở hạt Monaghan (CH Ireland) tối 7.11. Anh em nhà Hughes bị cảnh sát hạt Essex (Anh) truy nã vì tình nghi phạm tội ngộ sát và đưa người nhập cư trái phép liên quan đến cái chết của 39 nạn nhân. Tuy nhiên, dù hai anh em nhà Hughes có mặt tại nhà trong lúc cảnh sát ập vào nhưng do phía Anh chưa có lệnh bắt giữ trên toàn châu Âu nên hai nghi phạm này vẫn chưa bị bắt. Bảo Vinh