Những cuộc đời đổi thay chỉ sau một bài báo

Mọi người ai cũng bảo tôi "mát tay", nhưng tôi luôn tin rằng chính sự tử tế, nhân văn được hun đúc từ ngôi nhà chung Thanh Niên đã tạo nên niềm tin trong lòng bạn đọc.

Khi sự tử tế gặp nhau

Một buổi chiều muộn cuối tháng 5.2024, chuông điện thoại lại reo và tôi bấm nghe ngay vì đinh ninh sẽ có thêm bạn đọc hảo tâm muốn giúp đỡ nhân vật trong bài viết vừa đăng sáng hôm đó (em Hồ Huỳnh Nhi trong bài viết Nghị lực mùa thi: Xin cứu giúp cô học trò cha mất, mẹ bỏ đi và không nhà cửa). Trước đó, suốt cả ngày tôi và Ban Bạn đọc của báo cũng đã nhận rất nhiều cuộc gọi với mong muốn hỗ trợ nhân vật. Thế nhưng lần này thì khác, người gọi điện là một shipper, đến để giao món quà của bạn đọc gửi tặng tôi.

Xin tên, số điện thoại của bạn đọc nhưng shipper bảo khách dặn không cung cấp. Phải lấy cớ nếu không biết người tặng là ai sẽ không thể nhận món quà, shipper mới gọi điện cho khách để tôi được nói chuyện với người tặng. Đầu dây bên kia là giọng một cô đã có tuổi, cô nói: "Đó là món quà cô muốn tặng cho con vì đọc bài viết sáng nay của con, cô cảm động quá".

Ảnh: Độc Lập

Tôi lập tức cảm ơn, xin phép từ chối và đề nghị bạn đọc gửi tặng phần quà đó cho nhân vật trong bài viết. Cô nói ngay: "Sáng nay sau khi đọc bài báo, cô đã gửi một khoản tiền vào tài khoản của Báo Thanh Niên để hỗ trợ nhân vật trong bài viết, nhưng cô vẫn muốn gửi một phần quà cho tác giả. Cảm ơn con vì đã rất có tâm và phải dành nhiều tâm huyết mới có thể viết được những bài cảm động như vậy. Và cũng nhờ những phóng viên như con, bạn đọc mới biết đến những hoàn cảnh thương tâm như này để giúp đỡ. Cô đọc Báo Thanh Niên mỗi ngày và bài viết nào của con về những hoàn cảnh như này cô đều đọc, đều rất xúc động và giúp đỡ cho các nhân vật. Chính vì thế, dù chỉ là món quà nhỏ thôi nhưng mong con hãy nhận cho cô vui".

Cầm món quà trên tay, tôi rưng rưng hạnh phúc. Vì hơn ai hết, tôi biết rằng khi những sự tử tế gặp nhau, giá trị nhận lại là vô cùng lớn. Hồ Huỳnh Nhi sau bài viết đăng trên Báo Thanh Niên đã nhận được số tiền bạn đọc hỗ trợ hơn 2 tỉ đồng. Không chỉ có em thay đổi cả cuộc đời, có thể viết tiếp ước mơ vào giảng đường mà ông bà của em cũng có tiền để chữa bệnh, nhà cửa được các đơn vị hỗ trợ sửa chữa, không còn lo cảnh chạy nắng vì quá nóng, chạy mưa vì dột khắp nơi…

Mỗi nhân vật tôi gặp đều có hoàn cảnh khác nhau. Có em mồ côi cả cha lẫn mẹ một thân một mình trong căn phòng trọ nhỏ, mỗi ngày chỉ có mì gói hoặc ai cho gì ăn nấy. Mỗi lần gặp là tôi lại khóc cùng các em, xót xa cho những cảnh đời trớ trêu; và mỗi khi chào ra về, tôi đều dúi vào tay các em chút tiền. Dù số tiền không nhiều và dù tôi biết rằng sau khi bài viết đăng lên, các em sẽ nhận được nhiều sự giúp đỡ để vượt qua nghịch cảnh, nhưng ngay thời điểm đó, các em cần bữa ăn đủ chất hơn để có sức cho kỳ thi quan trọng phía trước.

Nguyễn Hùng Mạnh, nhân vật trong bài viết Nghị lực mùa thi: Xin giúp đỡ cậu học trò ở trọ, bữa ăn chỉ rau hoặc mì gói đăng trên Báo Thanh Niên ngày 23.5.2023, từng chia sẻ: "Sau khi hoàn thành buổi thu thập tư liệu cho bài viết thì chị (tức là tôi, tác giả bài viết - NV) đã lấy tiền túi của mình để đưa em 500.000 đồng. Chị dặn em ăn uống cho đầy đủ, yên tâm ôn thi đại học. Cảm xúc của em lúc đó rất khó tả và chính sự quan tâm chân tình đó đã giúp em có thêm động lực tập trung ôn thi thật tốt".

Sau bài viết, cuộc đời của Mạnh đã bước sang trang mới. Từ cậu học trò một mình ở trọ, bữa ăn "sang" nhất cũng chỉ rau hoặc mì gói, em đã nhận được rất nhiều sự quan tâm và hỗ trợ của bạn đọc Báo Thanh Niên khắp mọi miền. Tổng số tiền hỗ trợ em nhận được là hơn 4,5 tỉ đồng. Sau khi san sẻ lại 1 tỉ đồng cho những hoàn cảnh khó khăn khác, Mạnh và mẹ có căn nhà mới, được đoàn tụ sau bao năm xa cách vì gánh nặng mưu sinh và những biến cố cuộc đời…

Ảnh: Độc Lập

Lời nhắn gửi cho mai sau

Càng ấm lòng biết bao khi ngay trong giai đoạn đại dịch Covid-19 có những bạn đọc như cô Nguyễn Thị Phương Mai (70 tuổi, ngụ Q.11 cũ), TP.HCM. Cứ sau mỗi bài viết Nghị lực mùa thi, cô đều gọi đến đường dây nóng Báo Thanh Niên xin số điện thoại của tác giả, với mong muốn kết nối để hỗ trợ các nhân vật.

Năm 2021, cô Mai đã kết nối và hỗ trợ 12 trường hợp trong tuyến bài Nghị lực mùa thi. Cô tâm sự: "Đọc hoàn cảnh nào của các em tôi cũng thấy thương quá chừng, không thể bỏ được".

Điều đặc biệt là cô Mai không khá giả, chỉ có tiền lương hưu và mỗi năm cô dành một nửa cộng với việc huy động thêm từ người thân để hỗ trợ. Cô chia sẻ: "Năm nào tôi cũng đồng hành cùng các thí sinh có hoàn cảnh khó khăn trên Báo Thanh Niên, vì tôi muốn nhiều em có cơ hội đạt được ước mơ của mình. Cũng là đỡ gánh nặng cho xã hội khi mai đây các em thành tài, sẽ quay lại giúp đỡ những hoàn cảnh giống mình".

Cũng trong năm ấy, vì dịch bệnh không thể tổ chức chương trình trao học bổng, nên chúng tôi - những người thực hiện chương trình - đã đến nhà các em để trao tận tay các suất học bổng từ số tiền bạn đọc đóng góp. Trong những trường hợp ấy, có Nguyễn Ngọc Trầm, cậu học trò từng một thân một mình sống trong ngôi miếu nhỏ để nuôi ước mơ vào đại học.

Vì ngôi miếu ở bên kia rạch Bà Lớn, H.Bình Chánh (cũ), TP.HCM, Trầm chèo chiếc ghe nhỏ qua bên này bờ để nhận học bổng. Hình ảnh ấy, cứ mỗi lần nhớ đến lại thấy rưng rưng nơi khóe mắt.

Ngày ấy, cầm học bổng với số tiền khá lớn trên tay, nước mắt em rơi vì quá hạnh phúc, và chúng tôi cũng thế. Chèo chiếc ghe cùng phần học bổng về lại ngôi miếu nhỏ, Trầm quay đầu nhìn lại chúng tôi với nụ cười đầy hy vọng; những tia nắng đầu ngày rọi trên gương mặt em, rạng ngời. Từ đó, cuộc đời em cũng sang trang. Trầm được bước chân vào giảng đường mơ ước và giờ đây em đã là nhân viên của một ngân hàng lớn tại TP.HCM.