Quốc triều Chánh biên toát yếu ra đời lúc Việt Nam bị Pháp đô hộ nhưng đến nay vẫn là tham khảo rất quý vì “giải mã” nhiều chuyện hay, trong đó có việc vua Tự Đức từng ban rượu cho Phan Thanh Giản và Lâm Duy Thiếp.
Nếu như ở nước ta, vua Lê Đại Hành là người đầu tiên thực hiện nghi lễ Tịch điền vào năm Thiên Phúc thứ 8 (987) và được hậu sinh gìn giữ cho đến ngày nay thì các nước châu Á lễ này cũng rộn ràng không kém.
Giữa năm 1834, vua Minh Mạng đã chính thức đặt danh xưng Bắc kỳ và Nam kỳ thay cho cách gọi cũ là Bắc thành và Gia Định thành đã giải thể trước đó mấy năm, tiến hành hàng loạt những công việc quan trọng.
Người xưa có câu: “Cao su đi dễ khó về/Khi đi trai tráng khi về bủng beo”. Dưới triều Nguyễn, chính những rừng cao su “đồn điền” đó bắt hàng triệu người dân thuộc địa phải còng lưng làm việc, bỏ mạng nơi rừng thiêng nước độc.
Sau số báo Moniteur universel ra ngày 6.1.1841, mặc dù phái bộ Việt Nam còn ở lại Paris, song lại không thấy một tờ báo nào đề cập đến họ nữa.
Nếu nói về bảo vật của nhà Nguyễn thì phải nói đến kho báu được vua Bảo Đại bàn giao cho chính phủ Việt Minh vào những năm 1945, trong đó có tới hơn 2.500 hiện vật.
Chọn Lê Văn Duyệt làm tổng trấn, vua Minh Mạng ký thác Gia Định thành và biên khổn cho ông. 4 năm đầu làm tổng trấn, Lê Văn Duyệt lập được nhiều công trạng, vua Minh Mạng nhiều lần khen thưởng và vỗ về vị đại quan.
Vì phụ thuộc vào vị trí địa lý nên quan hệ giữa Việt Nam với Miến Điện (hay Diến Điện, Myanmar), Xiêm (Thái Lan), Chân Lạp (Campuchia) và Lào luôn khăng khít, chịu ảnh hưởng lẫn nhau nên chuyện “hậu trường” cũng nhiều đáng nhớ thời chúa Nguyễn.
Bòn bon là một giống cây ăn quả nhiệt đới khá dân dã ở nước ta và các nước Đông Nam Á. Khi vua Minh Mạng đúc Cửu đỉnh, nó đã vinh dự được khắc lên Nhân đỉnh.
Kênh đào Vĩnh Tế là một công trình vĩ đại của quân và dân vùng biên giới Việt - Miên hồi đầu triều Nguyễn. Gần 200 năm qua, kênh Vĩnh Tế vẫn phát huy tác dụng với nông nghiệp và thương mại của cả một vùng biên viễn phía Tây Nam.
“Vĩnh Tế hà” (sông Vĩnh Tế - ngày nay thường gọi kênh Vĩnh Tế) được khắc trên Cao đỉnh của triều Nguyễn, đặt tại sân Thế Miếu ở kinh đô Huế.
Tiến cử người hiền tài ra làm việc nước, còn gọi là bảo cử luôn được chú trọng trong suốt chiều dài lịch sử nước Việt. Tuy nhiên vua Minh Mạng cũng từng thẳng tay xử Tham tri Bộ Hộ, vì dám tiến cử người quen biết.
